Hvað veldur hræringunum? 21. mars 2005 00:01 Hvað er það sem veldur hræringunum fyrir botni Miðjarðarhafs, ef ekki stríðið í Írak eins og sumir halda fram, og hvað er á seyði þar? Í mörgum landanna fyrir botni Miðjarðarhafs er hlutfall ungs fólks gríðarhátt. Sögulega séð eru ungir karlmenn líklegistir til að krefjast róttækra breytinga og hrinda þeim í framkvæmd með hörku ef þarf. Bágt efnahagsástand og dapurlegar framtíðarhorfur auka enn á viljan til breytinga. Fræðimenn hafa sumir hverjir talið að þetta þýddi frjóan jarðveg fyrir öfgahópa sem byggði á róttækum, íslömskum kenningum með blóðugum heilögum stríðum gegn ráðamönnum og Vesturlöndum í bland. Stjórnarherrar í Miðausturlöndum vita þetta jafnvel og vestrænir vísindamenn og því höfðu þeir, og hafa, í raun aðeins um tvennt að velja: að hætta lífi og völdum með því að gera ekkert, eða bregðast við með einhverjum hætti í von um að halda í valdastóla. Þetta getur boðið upp á lýðræði, en ekki endilega. Ólgan í Líbanon gæti endað með blóðugri borgarastyrjöld - fyrir því eru vissulega fordæmi. Í Egyptalandi og Sádi-Arabíu er enn alls óvíst hversu langt ráðamenn hyggjast ganga í lýðræðsátt eða hvort orð þeirra séu orðin tóm. Hæstráðendur í þessum ríkjum gætu einnig brugðist ókvæða við vestrænum þrýstingi og almenningur gefist upp á biðinni eftir raunverulegum endurbótum - með ógnvænlegum afleiðingum. Enn er ekkert hægt að fullyrða um framtíðina í Írak. Daglegar árásir og mannfall benda til þess að enn sé langt í land. Á sjálfstjórnarsvæðum Palestínumanna og í Ísrael á enn eftir að leiða til lykta deilur um framtíð Jerúsalem og endanleg landamæri. Óvíst er hvað gerist til að mynda ef Hamas ber sigur út býtum í kosningum í sumar. Spennan vegna kjarnorkuáætlunar Írans er enn til staðar og Íran styður enn fjölda andspyrnu- og eða hryðjuverkasveita í Sýrlandi, Líbanon og á svæðum Palestínumanna. Klerkunum í Teheran gæti líkað lítt, virtist sem þeir væru að missa völd erlendis, og sömu sögu er að segja ef þeim líst ekki á blikuna heima fyrir. Það kraumar undir niðri fyrir botni Miðjarðarhafs og ljóst að allt getur gerst Erlent Fréttir Stj.mál Mest lesið Háttsettur sænskur diplómati handtekinn fyrir njósnir Erlent Fá engar bætur fyrir stolin bíl Innlent „Þetta er mikil áskorun en á sama tíma tek ég henni bara vel“ Innlent Hjörtur Torfason er látinn Innlent Enn stærri jarðskjálfti á svipuðum slóðum Innlent „Þetta var ekki rétt, alveg klárlega“ Innlent Tilkynnti um stolið hjól og réðst svo á þjófinn Innlent Gjörunnin matvæli tæpur helmingur af orkuinntöku landsmanna Innlent Syndir 1.600 kílómetra í kringum landið: Borðar tíu þúsund kalóríur á dag fyrir svaðilförina Innlent Máttu skikka nemanda í tvö sjúkrapróf samdægurs Innlent Fleiri fréttir Háttsettur sænskur diplómati handtekinn fyrir njósnir Tveir frambjóðendur myrtir á nokkrum dögum Hóta að standa í vegi „fallegs“ frumvarps Mætir ræningjunum í fyrsta sinn Segja ekki hvort Pútín ætli að hitta Selenskí Sakfelldur fyrir að hafa beitt konur kynferðisofbeldi Staðfesta ábyrgð Rússa á því að malasíska þotan var skotin niður Trump með verri ímynd á heimsvísu en Xi og Pútín Sláandi tölur um aflýst flug til Nuuk-flugvallar Málverk af Grænlandi undir stjórn Trumps vekur athygli „Táknrænt sterk“ forysta Grænlands hefst í dag Bandaríkjaforseti vill þiggja lúxusþotu frá Katar að „gjöf“ Sakar Rússa um að hafa brennt stærstu verslunarmiðstöð Póllands Leysa upp samtökin og leggja niður vopn Vopnahlé hélt í nótt og viðræðum fram haldið Láta bandarískan gísl lausan Mun bíða Pútíns í Tyrklandi á fimmtudag Vilja leggja réttarríkið til hliðar „Mikilvæg skref“ en allt velti á því hvort Pútín sé í stuði fyrir frið Vopnahléið heldur en vígahugur ríkir enn Hafnar aftur almennu vopnahléi og leggur til viðræður Handtekinn fyrir að vara við gyðingahatri á samfélagsmiðlum Skammvinnu vopnahléi virðist lokið Pirraður yfir því hvað friður er langt utan seilingar Sovéskt geimfar hrapaði til jarðar eftir misheppnað ferðalag til Venus Fundu mögulega eitt af 67 fórnarlömbum hálfri öld síðar Kínverskir verktakar fá ekki að bora skipagöng í Noregi Vopnahlé í höfn milli Indlands og Pakistans Kim lofar hermenn sína sem börðust í Kúrsk sem hetjur Átökin ná nýjum hæðum Sjá meira
Hvað er það sem veldur hræringunum fyrir botni Miðjarðarhafs, ef ekki stríðið í Írak eins og sumir halda fram, og hvað er á seyði þar? Í mörgum landanna fyrir botni Miðjarðarhafs er hlutfall ungs fólks gríðarhátt. Sögulega séð eru ungir karlmenn líklegistir til að krefjast róttækra breytinga og hrinda þeim í framkvæmd með hörku ef þarf. Bágt efnahagsástand og dapurlegar framtíðarhorfur auka enn á viljan til breytinga. Fræðimenn hafa sumir hverjir talið að þetta þýddi frjóan jarðveg fyrir öfgahópa sem byggði á róttækum, íslömskum kenningum með blóðugum heilögum stríðum gegn ráðamönnum og Vesturlöndum í bland. Stjórnarherrar í Miðausturlöndum vita þetta jafnvel og vestrænir vísindamenn og því höfðu þeir, og hafa, í raun aðeins um tvennt að velja: að hætta lífi og völdum með því að gera ekkert, eða bregðast við með einhverjum hætti í von um að halda í valdastóla. Þetta getur boðið upp á lýðræði, en ekki endilega. Ólgan í Líbanon gæti endað með blóðugri borgarastyrjöld - fyrir því eru vissulega fordæmi. Í Egyptalandi og Sádi-Arabíu er enn alls óvíst hversu langt ráðamenn hyggjast ganga í lýðræðsátt eða hvort orð þeirra séu orðin tóm. Hæstráðendur í þessum ríkjum gætu einnig brugðist ókvæða við vestrænum þrýstingi og almenningur gefist upp á biðinni eftir raunverulegum endurbótum - með ógnvænlegum afleiðingum. Enn er ekkert hægt að fullyrða um framtíðina í Írak. Daglegar árásir og mannfall benda til þess að enn sé langt í land. Á sjálfstjórnarsvæðum Palestínumanna og í Ísrael á enn eftir að leiða til lykta deilur um framtíð Jerúsalem og endanleg landamæri. Óvíst er hvað gerist til að mynda ef Hamas ber sigur út býtum í kosningum í sumar. Spennan vegna kjarnorkuáætlunar Írans er enn til staðar og Íran styður enn fjölda andspyrnu- og eða hryðjuverkasveita í Sýrlandi, Líbanon og á svæðum Palestínumanna. Klerkunum í Teheran gæti líkað lítt, virtist sem þeir væru að missa völd erlendis, og sömu sögu er að segja ef þeim líst ekki á blikuna heima fyrir. Það kraumar undir niðri fyrir botni Miðjarðarhafs og ljóst að allt getur gerst
Erlent Fréttir Stj.mál Mest lesið Háttsettur sænskur diplómati handtekinn fyrir njósnir Erlent Fá engar bætur fyrir stolin bíl Innlent „Þetta er mikil áskorun en á sama tíma tek ég henni bara vel“ Innlent Hjörtur Torfason er látinn Innlent Enn stærri jarðskjálfti á svipuðum slóðum Innlent „Þetta var ekki rétt, alveg klárlega“ Innlent Tilkynnti um stolið hjól og réðst svo á þjófinn Innlent Gjörunnin matvæli tæpur helmingur af orkuinntöku landsmanna Innlent Syndir 1.600 kílómetra í kringum landið: Borðar tíu þúsund kalóríur á dag fyrir svaðilförina Innlent Máttu skikka nemanda í tvö sjúkrapróf samdægurs Innlent Fleiri fréttir Háttsettur sænskur diplómati handtekinn fyrir njósnir Tveir frambjóðendur myrtir á nokkrum dögum Hóta að standa í vegi „fallegs“ frumvarps Mætir ræningjunum í fyrsta sinn Segja ekki hvort Pútín ætli að hitta Selenskí Sakfelldur fyrir að hafa beitt konur kynferðisofbeldi Staðfesta ábyrgð Rússa á því að malasíska þotan var skotin niður Trump með verri ímynd á heimsvísu en Xi og Pútín Sláandi tölur um aflýst flug til Nuuk-flugvallar Málverk af Grænlandi undir stjórn Trumps vekur athygli „Táknrænt sterk“ forysta Grænlands hefst í dag Bandaríkjaforseti vill þiggja lúxusþotu frá Katar að „gjöf“ Sakar Rússa um að hafa brennt stærstu verslunarmiðstöð Póllands Leysa upp samtökin og leggja niður vopn Vopnahlé hélt í nótt og viðræðum fram haldið Láta bandarískan gísl lausan Mun bíða Pútíns í Tyrklandi á fimmtudag Vilja leggja réttarríkið til hliðar „Mikilvæg skref“ en allt velti á því hvort Pútín sé í stuði fyrir frið Vopnahléið heldur en vígahugur ríkir enn Hafnar aftur almennu vopnahléi og leggur til viðræður Handtekinn fyrir að vara við gyðingahatri á samfélagsmiðlum Skammvinnu vopnahléi virðist lokið Pirraður yfir því hvað friður er langt utan seilingar Sovéskt geimfar hrapaði til jarðar eftir misheppnað ferðalag til Venus Fundu mögulega eitt af 67 fórnarlömbum hálfri öld síðar Kínverskir verktakar fá ekki að bora skipagöng í Noregi Vopnahlé í höfn milli Indlands og Pakistans Kim lofar hermenn sína sem börðust í Kúrsk sem hetjur Átökin ná nýjum hæðum Sjá meira
Syndir 1.600 kílómetra í kringum landið: Borðar tíu þúsund kalóríur á dag fyrir svaðilförina Innlent
Syndir 1.600 kílómetra í kringum landið: Borðar tíu þúsund kalóríur á dag fyrir svaðilförina Innlent