„Það eru engin mannréttindi að vera í stjórnum fyrirtækja“ Viktor Örn Ásgeirsson skrifar 9. janúar 2022 16:07 Bryndís Haraldsdóttir, Andrés Ingi Jónsson og Bára Huld Beck. Bylgjan Bryndís Haraldsdóttir og Andrés Ingi Jónsson alþingismenn auk Báru Huldar Beck, blaðamanns á Kjarnanum, voru í viðtali á Sprengisandi í morgun. Rætt var um afsagnir eða tímabundið leyfi nokkurra manna sem áttu sér stað í liðinni viku í tengslum við ásakanir um kynferðisbrot. Bára segist hafa rannsakað málið síðan í október á síðasta ári en þá kom fyrst fram. Skjáskotum var deilt á samfélagsmiðlum en Bára segir að samfélagið virðist ekki hafa aðhafst neitt í kjölfarið. Hún hafi sent fyrirspurnir á þau fyrirtæki sem mennirnir tengjast en fátt hafi verið um svör. „Þau ætluðu í raun að bíða þetta af sér. Ef þetta færi í fjölmiðla ætluðu þau að bregðast við, ef þetta færi ekki í fjölmiðla ætluðu þau ekki að bregðast við,“ segir Bára og bætir við að þögnin hafi verið ærandi. Fyrirtækin hafi loks svarað en engin afstaða tekin til málanna með beinum hætti. Ekki mannréttindi að fá að spila fyrir landsliðið Bryndís Haraldsdóttir er sammála Báru og segir að eitthvað þurfi að breytast. Samfélagið verði að hlusta á þolendur og telur að málin séu vonandi að þróast í rétta átt og segir „svolítið stórt atriði“ að viðskiptalífið sé að bregðast við. Það þurfi að axla ábyrgð og nefnir endurskoðun heiðurslauna listamanna sem dæmi. „Það eru engin mannréttindi að vera í stjórnun fyrirtækja eða fá að spila fyrir landsliðið, eða vera heiðraður af Alþingi sem listamaður. Það eru ekki mannréttindi þannig að þú þarft að sýna fram á eitthvað meira en bara afrek þín á einhverju sviði þegar þú færð slíka sæmd,“ segir Bryndís. Hefðu átt að bregðast strax við Andrés Ingi alþingismaður segir ólíðandi að verið sé að setja þá kröfur á þolendur að þolendur verði að greina frá kynferðisofbeldi. Það hefði átt að duga þegar sagan kom fram í haust, það eigi ekki að setja þá kröfu á þolendur að þurfa að greina frá í sérstöku viðtali svo að samfélagið bregðist loks við. Frásögnin lá lengi fyrir og til dæmis fyrirtækin, sem mennirnir starfa eða störfuðu frá, hefðu átt að bregðast við strax þegar fregnir bárust af ásökununum. „Og Ísey ákvað að bara sjá hvort þetta yrði nokkuð að veseni og ef þetta yrði að veseni þá voru þau bara með aðgerðaráætlun til að hlutleysa þá áhættu. Og svo eru Festi, þetta er fyrirtæki sem stýrir fyrirtækjum sem eru öll að rebranda sig sem samfélagslega ábyrg fyrirtæki. Það þarf ekki formlega kæru þegar þú ert að tala um brot á einhverjum siðareglum. Fyrirtæki sem er að þykjast vera í einhverri forystu þar eiga bara að gera betur,“ segir Andrés Ingi. Málaflokkurinn erfiður Þau eru sammála því að málaflokkurinn sé erfiður og mikilvægt að róttækar samfélagsbreytingar þurfi til. Þrátt fyrir að ótækt sé að gera þá kröfu á þolendur að greina opinberlega frá hræðilegu ofbeldi hafi aðstaðan í einhverjum tilfellum snúist við. Völdin eru þá hjá þolendum í stað þöggunarinnar sem áður ríkti. Samfélagsmiðlar séu þó tvíeggja sverð enda geti verið gríðarleg dómharka í garð þolenda. Eins góðir og þeir geti verið að veita þolendum röddd til að segja frá sinni reynslu er líka fólk sem dæmir þolendur alveg gríðarlega. „Til dæmis mátti sjá einhver leiðindakomment, út af því að hún var að halda við giftan mann, allt í einu var það orðinn rosa fókuspunktur í kommentakerfum. Sem kemur þessum málum bara ekkert við. Það er allt önnur umræða. Það getur verið mjög erfitt fyrir þolendur að sitja undir þessu,“ segir Bára. „Þetta eru ekki ómissandi menn“ Bára segist ekki skilja umræðuna um útilokunarmenningu eða slaufunarmenningu enda virðast margir meintir ofbeldismenn auðveldlega afturkvæmt. Það sé stundum einfaldlega eins og verið sé að tala um „strámann.“ „Ef þú ert eigandi eða stjórnandi í fyrirtæki þar sem einn af gaurunum í pottapartýinu er einhver millistjórnandi, þá hefurðu fulla ástæðu til að efast um dómgreind hans til að stýra fyrirtækinu. Það er alveg hægt að selja skyr til útlanda án þess að einhver maður sem er að áreita konur í heitapotti sé þar við stýrið. Þetta eru ekki ómissandi menn,“ segir Andrés Ingi. Hér er aðeins stiklað á stóru en viðtalið má hlusta á í heild sinni hér að neðan. Sprengisandur MeToo Kynferðisofbeldi Mest lesið Tveir reyndir lögreglumenn ákærðir fyrir brot í starfi Innlent Grunaður um að nauðga konu þrisvar sömu nóttina Innlent Aðalmeðferð í Súlunesmálinu frestað Innlent Lögreglan innsiglaði Flóka Innlent Ekki meiðyrði hjá RÚV að lýsa yfirlýsingum Elds Smára réttilega Innlent Miðflokkurinn nálgast Sjálfstæðisflokkinn óðfluga Innlent Miðaldaturn í Róm hrundi að hluta Erlent Stíga ekki inn í Intra-málið í bili Innlent „Væri fínt ef fullorðna fólkið myndi girða sig og setja reglur fyrir sig sjálft“ Innlent „Við vorum komin með súrefniskúta heim“ Innlent Fleiri fréttir Lögreglan innsiglaði Flóka Málar myndir með vinstri hendi eftir heilablóðfall „Við vorum komin með súrefniskúta heim“ Tveir reyndir lögreglumenn ákærðir fyrir brot í starfi Lögreglumenn ákærðir fyrir uppflettingar og hlerun Sækja slasaðan sjómann djúpt austur af landinu Miðflokkurinn nálgast Sjálfstæðisflokkinn óðfluga Óvænt stólaskipti skyggðu ekki á Bandaríkjareisuna Ákærður fyrir að birta fjölda nektarmynda af fyrrverandi Ekki meiðyrði hjá RÚV að lýsa yfirlýsingum Elds Smára réttilega Georgíumaður hafi kvænst Letta til þess að fá dvalarleyfi Eldur í bíl á Hellisheiði Líklegra að það gjósi nær áramótum Stíga ekki inn í Intra-málið í bili Vélfag kvartar til ESA og ræður kanónu „Væri fínt ef fullorðna fólkið myndi girða sig og setja reglur fyrir sig sjálft“ Álftin fæli bændur frá kornrækt Íslenskir unglingar veðja næst mest í Evrópu Húsnæðismálin í brennidepli og Alvotech lækkar á mörkuðum Aðalmeðferð í Súlunesmálinu frestað Viðreisn stillir upp á lista í Mosfellsbæ Styrktarfélag lamaðra og fatlaðra tekur upp nýtt nafn Foreldrar langveikra barna einangruð og endi jafnvel sem öryrkjar Vilja rýmri reglur um veiðar fjögurra fuglategunda Tvö pör handtekin og afskipti höfð af tvímenningum Grunaður um að nauðga konu þrisvar sömu nóttina „Aldrei fyrirgefanlegt þegar það er farið svona með opinbert fé“ Hjóluðu 1300 kílómetra meðfram Dóná með börnum sínum „Gætir verið pirrandi við matarborðið en það er þess virði“ Kynlífsverkafólk í Norræna húsinu og tölvuspilandi eldri borgarar Sjá meira
Bára segist hafa rannsakað málið síðan í október á síðasta ári en þá kom fyrst fram. Skjáskotum var deilt á samfélagsmiðlum en Bára segir að samfélagið virðist ekki hafa aðhafst neitt í kjölfarið. Hún hafi sent fyrirspurnir á þau fyrirtæki sem mennirnir tengjast en fátt hafi verið um svör. „Þau ætluðu í raun að bíða þetta af sér. Ef þetta færi í fjölmiðla ætluðu þau að bregðast við, ef þetta færi ekki í fjölmiðla ætluðu þau ekki að bregðast við,“ segir Bára og bætir við að þögnin hafi verið ærandi. Fyrirtækin hafi loks svarað en engin afstaða tekin til málanna með beinum hætti. Ekki mannréttindi að fá að spila fyrir landsliðið Bryndís Haraldsdóttir er sammála Báru og segir að eitthvað þurfi að breytast. Samfélagið verði að hlusta á þolendur og telur að málin séu vonandi að þróast í rétta átt og segir „svolítið stórt atriði“ að viðskiptalífið sé að bregðast við. Það þurfi að axla ábyrgð og nefnir endurskoðun heiðurslauna listamanna sem dæmi. „Það eru engin mannréttindi að vera í stjórnun fyrirtækja eða fá að spila fyrir landsliðið, eða vera heiðraður af Alþingi sem listamaður. Það eru ekki mannréttindi þannig að þú þarft að sýna fram á eitthvað meira en bara afrek þín á einhverju sviði þegar þú færð slíka sæmd,“ segir Bryndís. Hefðu átt að bregðast strax við Andrés Ingi alþingismaður segir ólíðandi að verið sé að setja þá kröfur á þolendur að þolendur verði að greina frá kynferðisofbeldi. Það hefði átt að duga þegar sagan kom fram í haust, það eigi ekki að setja þá kröfu á þolendur að þurfa að greina frá í sérstöku viðtali svo að samfélagið bregðist loks við. Frásögnin lá lengi fyrir og til dæmis fyrirtækin, sem mennirnir starfa eða störfuðu frá, hefðu átt að bregðast við strax þegar fregnir bárust af ásökununum. „Og Ísey ákvað að bara sjá hvort þetta yrði nokkuð að veseni og ef þetta yrði að veseni þá voru þau bara með aðgerðaráætlun til að hlutleysa þá áhættu. Og svo eru Festi, þetta er fyrirtæki sem stýrir fyrirtækjum sem eru öll að rebranda sig sem samfélagslega ábyrg fyrirtæki. Það þarf ekki formlega kæru þegar þú ert að tala um brot á einhverjum siðareglum. Fyrirtæki sem er að þykjast vera í einhverri forystu þar eiga bara að gera betur,“ segir Andrés Ingi. Málaflokkurinn erfiður Þau eru sammála því að málaflokkurinn sé erfiður og mikilvægt að róttækar samfélagsbreytingar þurfi til. Þrátt fyrir að ótækt sé að gera þá kröfu á þolendur að greina opinberlega frá hræðilegu ofbeldi hafi aðstaðan í einhverjum tilfellum snúist við. Völdin eru þá hjá þolendum í stað þöggunarinnar sem áður ríkti. Samfélagsmiðlar séu þó tvíeggja sverð enda geti verið gríðarleg dómharka í garð þolenda. Eins góðir og þeir geti verið að veita þolendum röddd til að segja frá sinni reynslu er líka fólk sem dæmir þolendur alveg gríðarlega. „Til dæmis mátti sjá einhver leiðindakomment, út af því að hún var að halda við giftan mann, allt í einu var það orðinn rosa fókuspunktur í kommentakerfum. Sem kemur þessum málum bara ekkert við. Það er allt önnur umræða. Það getur verið mjög erfitt fyrir þolendur að sitja undir þessu,“ segir Bára. „Þetta eru ekki ómissandi menn“ Bára segist ekki skilja umræðuna um útilokunarmenningu eða slaufunarmenningu enda virðast margir meintir ofbeldismenn auðveldlega afturkvæmt. Það sé stundum einfaldlega eins og verið sé að tala um „strámann.“ „Ef þú ert eigandi eða stjórnandi í fyrirtæki þar sem einn af gaurunum í pottapartýinu er einhver millistjórnandi, þá hefurðu fulla ástæðu til að efast um dómgreind hans til að stýra fyrirtækinu. Það er alveg hægt að selja skyr til útlanda án þess að einhver maður sem er að áreita konur í heitapotti sé þar við stýrið. Þetta eru ekki ómissandi menn,“ segir Andrés Ingi. Hér er aðeins stiklað á stóru en viðtalið má hlusta á í heild sinni hér að neðan.
Sprengisandur MeToo Kynferðisofbeldi Mest lesið Tveir reyndir lögreglumenn ákærðir fyrir brot í starfi Innlent Grunaður um að nauðga konu þrisvar sömu nóttina Innlent Aðalmeðferð í Súlunesmálinu frestað Innlent Lögreglan innsiglaði Flóka Innlent Ekki meiðyrði hjá RÚV að lýsa yfirlýsingum Elds Smára réttilega Innlent Miðflokkurinn nálgast Sjálfstæðisflokkinn óðfluga Innlent Miðaldaturn í Róm hrundi að hluta Erlent Stíga ekki inn í Intra-málið í bili Innlent „Væri fínt ef fullorðna fólkið myndi girða sig og setja reglur fyrir sig sjálft“ Innlent „Við vorum komin með súrefniskúta heim“ Innlent Fleiri fréttir Lögreglan innsiglaði Flóka Málar myndir með vinstri hendi eftir heilablóðfall „Við vorum komin með súrefniskúta heim“ Tveir reyndir lögreglumenn ákærðir fyrir brot í starfi Lögreglumenn ákærðir fyrir uppflettingar og hlerun Sækja slasaðan sjómann djúpt austur af landinu Miðflokkurinn nálgast Sjálfstæðisflokkinn óðfluga Óvænt stólaskipti skyggðu ekki á Bandaríkjareisuna Ákærður fyrir að birta fjölda nektarmynda af fyrrverandi Ekki meiðyrði hjá RÚV að lýsa yfirlýsingum Elds Smára réttilega Georgíumaður hafi kvænst Letta til þess að fá dvalarleyfi Eldur í bíl á Hellisheiði Líklegra að það gjósi nær áramótum Stíga ekki inn í Intra-málið í bili Vélfag kvartar til ESA og ræður kanónu „Væri fínt ef fullorðna fólkið myndi girða sig og setja reglur fyrir sig sjálft“ Álftin fæli bændur frá kornrækt Íslenskir unglingar veðja næst mest í Evrópu Húsnæðismálin í brennidepli og Alvotech lækkar á mörkuðum Aðalmeðferð í Súlunesmálinu frestað Viðreisn stillir upp á lista í Mosfellsbæ Styrktarfélag lamaðra og fatlaðra tekur upp nýtt nafn Foreldrar langveikra barna einangruð og endi jafnvel sem öryrkjar Vilja rýmri reglur um veiðar fjögurra fuglategunda Tvö pör handtekin og afskipti höfð af tvímenningum Grunaður um að nauðga konu þrisvar sömu nóttina „Aldrei fyrirgefanlegt þegar það er farið svona með opinbert fé“ Hjóluðu 1300 kílómetra meðfram Dóná með börnum sínum „Gætir verið pirrandi við matarborðið en það er þess virði“ Kynlífsverkafólk í Norræna húsinu og tölvuspilandi eldri borgarar Sjá meira