Tilnefningar til blaðamannaverðlauna kynntar Kolbeinn Tumi Daðason skrifar 3. mars 2023 12:15 Lillý Valgerður, Sunna, Sigrún Ósk, Hólmfríður, Hallgerður Kolbrún og Samúel Karl fengu öll tilnefningu til blaðamannaverðlaunanna fyrir fréttir og umfjallanir á Stöð 2, Vísi og Bylgjunni. Vísir/Vilhelm Blaðamannafélag Íslands hefur tilkynnt um tilnefningar til Blaðamannaverðlauna félagsins fyrir árið 2022. Verðlaunin verða veitt föstudaginn 10. mars við hátíðlega athöfn í Safnahúsinu við Hverfisgötu. Dómnefnd verðlaunanna hefur nú, viku fyrir afhendingu þeirra, birt tilnefningar sínar í öllum fjórum flokkum verðlaunanna: Viðtal ársins, umfjöllun ársins, rannsóknarblaðamennska ársins og Blaðamannaverðlaun ársins. Eins og hefð er fyrir eru tilnefningarnar þrjár í hverjum flokki. Hverjir hljóta verðlaunin verður svo kunngjört á verðlaunaveitingarathöfninni föstudaginn 10. mars. Tilnefningarnar eru sem hér segir: Viðtal ársins 2022 Lillý Valgerður Pétursdóttir, fréttastofu Stöðvar 2, Vísis og Bylgjunnar. Fyrir viðtal við Arnar Þór Ómarsson og Petru Bergrúnu Axelsdóttur, íbúa á Þórshöfn á Langanesi, um aðdraganda andláts Berglindar Bjargar Arnardóttur, tveggja ára dóttur þeirra, úr Covid-19. Frásögn Arnars og Petru af missinum er átakanleg, en lýsir að auki brotalömum í heilbrigðisþjónustu á landsbyggðinni. Blaðamaðurinn nálgast erfitt viðfangsefni af fágun og sýnir viðmælendum virðingu. Sólveig Klara Ragnarsdóttir, RÚV. Fyrir viðtal við kynsegin ungmennin Dagbjörtu Heiðu Sigþórsdóttur, Iðunni Birnu Þórisdóttur, Alex Bergmann Einarsson og foreldra þeirra, um áreiti, ofbeldi og hvatningu til sjálfsskaða sem þau verða fyrir vegna kynupplifana sinna og útlits. Í viðtalinu lýsa þau áreiti í net- og raunheimum sem mjög hefur færst í aukana síðustu ár og afleiðingum þess fyrir þau. Þórarinn Þórarinsson, Fréttablaðinu. Fyrir viðtal við Hrafn Jökulsson þúsundþjalasmið. Í viðtalinu ræðir Hrafn um bardaga sinn við Surtlu, mein sem fannst í honum mánuði áður en viðtalið var tekið og átti eftir að bera hann ofurliði mánuði síðar, og atburði árin áður en meinið fannst. Texti viðtalsins er kraftmikill og viðmælandinn birtist lesandanum ljóslifandi af lestrinum. Umfjöllun ársins 2022 Hólmfríður Gísladóttir, Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir og Samúel Karl Ólason, fréttastofu Stöðvar 2, Vísis og Bylgjunnar. Fyrir Úkraínuvaktina sem var virk nánast alla daga, frá morgni til kvölds, frá 24. febrúar og út júnímánuð. Á þeim tíma miðlaði Vísir stöðugum straumi frétta og fréttaskýringa og var miðillinn í samkeppni við helstu fréttastofur heims um að vera fyrstur að koma upplýsingum á framfæri við lesendur sína. Með skjótu, öru og umfangsmiklu fréttastreymi sýndi Vísir yfirburði netmiðils í fréttaflutningi af yfirstandandi viðburði. Ingólfur Bjarni Sigfússon, RÚV. Fyrir vandaða sjónvarpsumfjöllun um flóttafólk frá Sýrlandi sem settist að á Íslandi í boði stjórnvalda sem svokallaðir „kvótaflóttamenn“. Umfjöllunin hefst í Beirút 2015. Fylgst með tveimur fjölskyldum frá komu þeirra til Íslands, gleðinni yfir að komast í skjól frá stríði til áskorana sem bíða í nýju landi. Umfjöllunin gefur einstaka innsýn í líf flóttafólks og hvernig það tekst á við framandi samfélag eftir mismunandi leiðum og með mismunandi árangri. Þorsteinn J. Vilhjálmsson. Fyrir útvarpsþáttaröð á Rás 1 um kennarann og útvarpsmanninn Skeggja Ásbjarnarson og ofbeldi hans gegn börnum í Laugarnesskóla. Þættirnir voru meðal annars byggðir á áhrifamiklum viðtölum við brotaþola kennarans en einnig við aðra sem báru honum vel söguna. Í sex útvarpsþáttum tókst Þorsteini J. að draga upp ljóslifandi mynd af Skeggja, virðingarstöðu hans í samfélaginu og kynferðisbrotum gegn fjölmörgum drengjum, sem og andlegt ofbeldi gagnvart stúlkum í skólanum. Rannsóknarblaðamennska ársins 2022 Guðný Halldórsdóttir og Ingvar Haraldsson, Viðskiptablaðinu. Fyrir fréttaskýringar um styrktarsjóð og fjármál Sonju de Zorilla. Í fréttaskýringunum var hulunni svipt af fjármálum styrktarsjóðs Sonju sem sögð var ríkasta kona Íslands um síðustu aldamót en fram að umfjöllun Ingvars og Guðnýjar höfðu takmarkaðar upplýsingar komið fram um fjármál sjóðsins. Fréttaskýringarnar vörpuðu ljósi á skort á eftirliti með góðgerðarsjóðum, bæði á Íslandi og í Bandaríkjunum, og að ekki hafa allar styrkveitingar sjóðsins verið í samræmi við lög, meðal annars styrkveitingar til aðila sem eru nákomnir sjóðsstjórum styrktarsjóðsins. Ingvar Haraldsson og Guðný Halldórsdóttir á Viðskiptablaðinu hljóta tilnefningu. VB Helgi Seljan, Stundinni. Fyrir fréttaskýringar um Alexander Moshensky, kjörræðismann Íslands í Belarús (Hvíta-Rússlandi), og náin tengsl hans við Alexander Lukashenko, einræðisherra landsins. Rannsókn Helga leiddi meðal annars í ljós að íslensk stjórnvöld áttu mikil samskipti við fulltrúa Evrópuríkja eftir að Moshensky leitaði liðsinnis þeirra vegna boðaðra refsiaðgerða gegn honum en Moshensky er umfangsmikill kaupandi íslenskra sjávarafurða. Í kjölfar fréttaskýringanna var mál Moshenskys tekið upp í stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd Alþingis og utanríkisráðherra kallaður fyrir nefndina. Tryggvi Aðalbjörnsson, RÚV. Fyrir umfjöllun um öryggismál ferjunnar Baldurs. Ítarleg og upplýsandi umfjöllun um margvíslegar efasemdir sem uppi voru um öryggismál í Breiðafjarðarferjunni Baldri. Farið var í skoðunarferð um skipið með fyrrverandi skipaeftirlitsmanni og rætt bæði við fulltrúa stjórnvalda og fulltrúa rekstraraðila ferjunnar. Viðtölin voru afhjúpandi auk þess sem málið var vel sett fram sjónrænt og sett í stærra samhengi við öryggismál almennt og samgöngumál landsins. Blaðamannaverðlaun ársins 2022 Bogi Ágústsson, RÚV. Fyrir vandaða og yfirgripsmikla umfjöllun af erlendum vettvangi sem kristallast í Heimsglugganum, fréttaskýringum hans á Morgunvakt Rásar 1. Bogi beinir gjarnan sjónum að Norðurlöndunum og þá ekki síst Grænlandi og Færeyjum. Hann vekur áhuga hlustenda og dýpkar þekkingu þeirra á umfjöllunarefninu með því að segja skemmtilega frá og setja atburði í samhengi. Sigrún Ósk Kristjánsdóttir, Stöð 2. Fyrir þættina Leitin að upprunanum sem sýndir voru á Stöð 2.Þeir sýndu þá tilfinningaangist sem mansal við ættleiðingar frá Sri Lanka á 9. áratugnum veldur enn. Eftir áralanga leit tókst Sigrúnu með dyggri hjálp Auri Hinriksson og DNA-prófa að leiðrétta og finna rétta líffræðilega móður ungrar konu í leit að rótum sínum. Sigrún Ósk Kristjánsdóttir er tilnefnd fyrir þætti sína Leitina að upprunanum.vísir/Vilhelm Sunna Valgerðardóttir, RÚV/ fréttastofu Stöðvar 2, Vísis og Bylgjunnar. Fyrir fréttaskýringar á miðlum Sýnar og RÚV. Í Kompási varpaði Sunna nýju ljósi á trúarofbeldi innan sértrúarsöfnuða sem og ýmissa hópa sem fást við andleg málefni, og afleiðingar þess. Þá gaf þáttur hennar um ópíóíðafíkn raunsanna mynd af heimi morfínfíknar. Seinni hluta árs hafði Sunna umsjón með uppbyggingu nýs fréttaskýringaþáttar, Þetta helst, á Rás 1 þar sem efnistök eru fjölþætt og oft nýstárleg. Kompásþættina má sjá að neðan. Ofbeldi í andlega heiminum. Hólmfríður Gísladóttir, Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir og Samúel Karl Ólason eru tilnefnd.vísir/Vilhelm/Egill Fjölmiðlar Mest lesið Vill að maðurinn viðurkenni að hann sé ekki faðir drengsins Innlent Þýskir klettaklifrarar slógust í hóp með björgunarmönnum Innlent Handtökuskipun gefin út á hendur þingmönnum Demókrataflokksins Erlent Ekki stóra málið hvað við köllum „leyniþjónustuna“ Innlent Reyndist ekki borgunarmaður fyrir vikudvölinni Innlent „Þá hafa þau aðgang að öllum gögnum íslenska ríkisins meira og minna“ Innlent Bolsonaro í stofufangelsi Erlent „Fólk er reitt, sárt og finnst það ekki geta treyst sveitarfélaginu“ Innlent Neitað um lausn gegn tryggingu Erlent Sigurður Björnsson óperusöngvari látinn Innlent Fleiri fréttir Mjög lítil virkni en mallar enn Reyndist ekki borgunarmaður fyrir vikudvölinni Ekki stóra málið hvað við köllum „leyniþjónustuna“ Þýskir klettaklifrarar slógust í hóp með björgunarmönnum Vill að maðurinn viðurkenni að hann sé ekki faðir drengsins Íbúar á gömlum og fallegum dráttarvélum í Hrísey Þrettán kærðir fyrir ölvunarakstur og hundruð stöðvuð vegna hraðaksturs „Þá hafa þau aðgang að öllum gögnum íslenska ríkisins meira og minna“ Óróinn hríðfellur og goslok líklega í aðsigi Sigurður Björnsson óperusöngvari látinn Viðkvæm gögn í höndum Bandaríkjamanna og eftirlit lögreglu „Fólk er reitt, sárt og finnst það ekki geta treyst sveitarfélaginu“ Öryggi á ferðamannastöðum: Ríkið geti talist brotlegt við mannréttindasáttmála Mikill kraftur í íslensku atvinnulífi Harma að upplýsingar um mengað vatnsból hafi ekki borist strax til íbúa Fagna frestun framkvæmda í Heiðmörk Umdeildum framkvæmdum frestað og mengun í drykkjarvatni Fimm líkamsárásir í Vestmannaeyjum Allir blása í Landeyjahöfn Bónus og Prís virða frídag verslunarmanna en aðrir ekki Fimm vistaðir í fangaklefa eftir hópslagsmál Þórisvatn fullt í fyrsta skipti í sex ár Íslenskar konur gáfu nýjan búning á fjallkonuna í Gimli Þorvaldur gagnrýndur fyrir órökstudda spá um eldgos Einn handtekinn vegna líkamsárasar Gosmóða mældist í Hvalfirði og á Vík í Mýrdal Netþrjótar herja á „mömmur“ landsins Spennandi traktorstorfæra á Flúðum Hvalur skaut upp höfði upp við bryggjuna: „Þetta var alveg magnað“ Slysið á sama stað og við sömu aðstæður og fyrri banaslys í fjörunni Sjá meira
Dómnefnd verðlaunanna hefur nú, viku fyrir afhendingu þeirra, birt tilnefningar sínar í öllum fjórum flokkum verðlaunanna: Viðtal ársins, umfjöllun ársins, rannsóknarblaðamennska ársins og Blaðamannaverðlaun ársins. Eins og hefð er fyrir eru tilnefningarnar þrjár í hverjum flokki. Hverjir hljóta verðlaunin verður svo kunngjört á verðlaunaveitingarathöfninni föstudaginn 10. mars. Tilnefningarnar eru sem hér segir: Viðtal ársins 2022 Lillý Valgerður Pétursdóttir, fréttastofu Stöðvar 2, Vísis og Bylgjunnar. Fyrir viðtal við Arnar Þór Ómarsson og Petru Bergrúnu Axelsdóttur, íbúa á Þórshöfn á Langanesi, um aðdraganda andláts Berglindar Bjargar Arnardóttur, tveggja ára dóttur þeirra, úr Covid-19. Frásögn Arnars og Petru af missinum er átakanleg, en lýsir að auki brotalömum í heilbrigðisþjónustu á landsbyggðinni. Blaðamaðurinn nálgast erfitt viðfangsefni af fágun og sýnir viðmælendum virðingu. Sólveig Klara Ragnarsdóttir, RÚV. Fyrir viðtal við kynsegin ungmennin Dagbjörtu Heiðu Sigþórsdóttur, Iðunni Birnu Þórisdóttur, Alex Bergmann Einarsson og foreldra þeirra, um áreiti, ofbeldi og hvatningu til sjálfsskaða sem þau verða fyrir vegna kynupplifana sinna og útlits. Í viðtalinu lýsa þau áreiti í net- og raunheimum sem mjög hefur færst í aukana síðustu ár og afleiðingum þess fyrir þau. Þórarinn Þórarinsson, Fréttablaðinu. Fyrir viðtal við Hrafn Jökulsson þúsundþjalasmið. Í viðtalinu ræðir Hrafn um bardaga sinn við Surtlu, mein sem fannst í honum mánuði áður en viðtalið var tekið og átti eftir að bera hann ofurliði mánuði síðar, og atburði árin áður en meinið fannst. Texti viðtalsins er kraftmikill og viðmælandinn birtist lesandanum ljóslifandi af lestrinum. Umfjöllun ársins 2022 Hólmfríður Gísladóttir, Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir og Samúel Karl Ólason, fréttastofu Stöðvar 2, Vísis og Bylgjunnar. Fyrir Úkraínuvaktina sem var virk nánast alla daga, frá morgni til kvölds, frá 24. febrúar og út júnímánuð. Á þeim tíma miðlaði Vísir stöðugum straumi frétta og fréttaskýringa og var miðillinn í samkeppni við helstu fréttastofur heims um að vera fyrstur að koma upplýsingum á framfæri við lesendur sína. Með skjótu, öru og umfangsmiklu fréttastreymi sýndi Vísir yfirburði netmiðils í fréttaflutningi af yfirstandandi viðburði. Ingólfur Bjarni Sigfússon, RÚV. Fyrir vandaða sjónvarpsumfjöllun um flóttafólk frá Sýrlandi sem settist að á Íslandi í boði stjórnvalda sem svokallaðir „kvótaflóttamenn“. Umfjöllunin hefst í Beirút 2015. Fylgst með tveimur fjölskyldum frá komu þeirra til Íslands, gleðinni yfir að komast í skjól frá stríði til áskorana sem bíða í nýju landi. Umfjöllunin gefur einstaka innsýn í líf flóttafólks og hvernig það tekst á við framandi samfélag eftir mismunandi leiðum og með mismunandi árangri. Þorsteinn J. Vilhjálmsson. Fyrir útvarpsþáttaröð á Rás 1 um kennarann og útvarpsmanninn Skeggja Ásbjarnarson og ofbeldi hans gegn börnum í Laugarnesskóla. Þættirnir voru meðal annars byggðir á áhrifamiklum viðtölum við brotaþola kennarans en einnig við aðra sem báru honum vel söguna. Í sex útvarpsþáttum tókst Þorsteini J. að draga upp ljóslifandi mynd af Skeggja, virðingarstöðu hans í samfélaginu og kynferðisbrotum gegn fjölmörgum drengjum, sem og andlegt ofbeldi gagnvart stúlkum í skólanum. Rannsóknarblaðamennska ársins 2022 Guðný Halldórsdóttir og Ingvar Haraldsson, Viðskiptablaðinu. Fyrir fréttaskýringar um styrktarsjóð og fjármál Sonju de Zorilla. Í fréttaskýringunum var hulunni svipt af fjármálum styrktarsjóðs Sonju sem sögð var ríkasta kona Íslands um síðustu aldamót en fram að umfjöllun Ingvars og Guðnýjar höfðu takmarkaðar upplýsingar komið fram um fjármál sjóðsins. Fréttaskýringarnar vörpuðu ljósi á skort á eftirliti með góðgerðarsjóðum, bæði á Íslandi og í Bandaríkjunum, og að ekki hafa allar styrkveitingar sjóðsins verið í samræmi við lög, meðal annars styrkveitingar til aðila sem eru nákomnir sjóðsstjórum styrktarsjóðsins. Ingvar Haraldsson og Guðný Halldórsdóttir á Viðskiptablaðinu hljóta tilnefningu. VB Helgi Seljan, Stundinni. Fyrir fréttaskýringar um Alexander Moshensky, kjörræðismann Íslands í Belarús (Hvíta-Rússlandi), og náin tengsl hans við Alexander Lukashenko, einræðisherra landsins. Rannsókn Helga leiddi meðal annars í ljós að íslensk stjórnvöld áttu mikil samskipti við fulltrúa Evrópuríkja eftir að Moshensky leitaði liðsinnis þeirra vegna boðaðra refsiaðgerða gegn honum en Moshensky er umfangsmikill kaupandi íslenskra sjávarafurða. Í kjölfar fréttaskýringanna var mál Moshenskys tekið upp í stjórnskipunar- og eftirlitsnefnd Alþingis og utanríkisráðherra kallaður fyrir nefndina. Tryggvi Aðalbjörnsson, RÚV. Fyrir umfjöllun um öryggismál ferjunnar Baldurs. Ítarleg og upplýsandi umfjöllun um margvíslegar efasemdir sem uppi voru um öryggismál í Breiðafjarðarferjunni Baldri. Farið var í skoðunarferð um skipið með fyrrverandi skipaeftirlitsmanni og rætt bæði við fulltrúa stjórnvalda og fulltrúa rekstraraðila ferjunnar. Viðtölin voru afhjúpandi auk þess sem málið var vel sett fram sjónrænt og sett í stærra samhengi við öryggismál almennt og samgöngumál landsins. Blaðamannaverðlaun ársins 2022 Bogi Ágústsson, RÚV. Fyrir vandaða og yfirgripsmikla umfjöllun af erlendum vettvangi sem kristallast í Heimsglugganum, fréttaskýringum hans á Morgunvakt Rásar 1. Bogi beinir gjarnan sjónum að Norðurlöndunum og þá ekki síst Grænlandi og Færeyjum. Hann vekur áhuga hlustenda og dýpkar þekkingu þeirra á umfjöllunarefninu með því að segja skemmtilega frá og setja atburði í samhengi. Sigrún Ósk Kristjánsdóttir, Stöð 2. Fyrir þættina Leitin að upprunanum sem sýndir voru á Stöð 2.Þeir sýndu þá tilfinningaangist sem mansal við ættleiðingar frá Sri Lanka á 9. áratugnum veldur enn. Eftir áralanga leit tókst Sigrúnu með dyggri hjálp Auri Hinriksson og DNA-prófa að leiðrétta og finna rétta líffræðilega móður ungrar konu í leit að rótum sínum. Sigrún Ósk Kristjánsdóttir er tilnefnd fyrir þætti sína Leitina að upprunanum.vísir/Vilhelm Sunna Valgerðardóttir, RÚV/ fréttastofu Stöðvar 2, Vísis og Bylgjunnar. Fyrir fréttaskýringar á miðlum Sýnar og RÚV. Í Kompási varpaði Sunna nýju ljósi á trúarofbeldi innan sértrúarsöfnuða sem og ýmissa hópa sem fást við andleg málefni, og afleiðingar þess. Þá gaf þáttur hennar um ópíóíðafíkn raunsanna mynd af heimi morfínfíknar. Seinni hluta árs hafði Sunna umsjón með uppbyggingu nýs fréttaskýringaþáttar, Þetta helst, á Rás 1 þar sem efnistök eru fjölþætt og oft nýstárleg. Kompásþættina má sjá að neðan. Ofbeldi í andlega heiminum. Hólmfríður Gísladóttir, Hallgerður Kolbrún E. Jónsdóttir og Samúel Karl Ólason eru tilnefnd.vísir/Vilhelm/Egill
Fjölmiðlar Mest lesið Vill að maðurinn viðurkenni að hann sé ekki faðir drengsins Innlent Þýskir klettaklifrarar slógust í hóp með björgunarmönnum Innlent Handtökuskipun gefin út á hendur þingmönnum Demókrataflokksins Erlent Ekki stóra málið hvað við köllum „leyniþjónustuna“ Innlent Reyndist ekki borgunarmaður fyrir vikudvölinni Innlent „Þá hafa þau aðgang að öllum gögnum íslenska ríkisins meira og minna“ Innlent Bolsonaro í stofufangelsi Erlent „Fólk er reitt, sárt og finnst það ekki geta treyst sveitarfélaginu“ Innlent Neitað um lausn gegn tryggingu Erlent Sigurður Björnsson óperusöngvari látinn Innlent Fleiri fréttir Mjög lítil virkni en mallar enn Reyndist ekki borgunarmaður fyrir vikudvölinni Ekki stóra málið hvað við köllum „leyniþjónustuna“ Þýskir klettaklifrarar slógust í hóp með björgunarmönnum Vill að maðurinn viðurkenni að hann sé ekki faðir drengsins Íbúar á gömlum og fallegum dráttarvélum í Hrísey Þrettán kærðir fyrir ölvunarakstur og hundruð stöðvuð vegna hraðaksturs „Þá hafa þau aðgang að öllum gögnum íslenska ríkisins meira og minna“ Óróinn hríðfellur og goslok líklega í aðsigi Sigurður Björnsson óperusöngvari látinn Viðkvæm gögn í höndum Bandaríkjamanna og eftirlit lögreglu „Fólk er reitt, sárt og finnst það ekki geta treyst sveitarfélaginu“ Öryggi á ferðamannastöðum: Ríkið geti talist brotlegt við mannréttindasáttmála Mikill kraftur í íslensku atvinnulífi Harma að upplýsingar um mengað vatnsból hafi ekki borist strax til íbúa Fagna frestun framkvæmda í Heiðmörk Umdeildum framkvæmdum frestað og mengun í drykkjarvatni Fimm líkamsárásir í Vestmannaeyjum Allir blása í Landeyjahöfn Bónus og Prís virða frídag verslunarmanna en aðrir ekki Fimm vistaðir í fangaklefa eftir hópslagsmál Þórisvatn fullt í fyrsta skipti í sex ár Íslenskar konur gáfu nýjan búning á fjallkonuna í Gimli Þorvaldur gagnrýndur fyrir órökstudda spá um eldgos Einn handtekinn vegna líkamsárasar Gosmóða mældist í Hvalfirði og á Vík í Mýrdal Netþrjótar herja á „mömmur“ landsins Spennandi traktorstorfæra á Flúðum Hvalur skaut upp höfði upp við bryggjuna: „Þetta var alveg magnað“ Slysið á sama stað og við sömu aðstæður og fyrri banaslys í fjörunni Sjá meira