Afnemur æviskipanir varasaksóknara eftir mál Helga Magnúsar Árni Sæberg skrifar 8. september 2025 14:48 Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir er dómsmálaráðherra. Vísir/Ívar Fannar Dómsmálaráðherra hefur birt drög að lagabreytingum í samráðsgátt, sem miða af því að afnema æviskipanir vararíkissaksóknara og varahéraðssaksóknara. Lagt er til að skipunartími verði fimm ár. Þá er lagt til að ráðning í embættin verði á ábyrgð yfirmanna viðkomandi stofnana frekar en ráðherra. „Ég tel að æviskipanir eigi ekki lengur rétt á sér nema örfá mjög mikilvæg embætti. Slík forréttindi eiga að heyra fortíðinni til. Við þurfum að færa stjórnsýsluna nær nútímanum og nær því sem er skynsamlegt,“ er haft eftir Þorbjörgu Sigríði Gunnlaugsdóttur dómsmálaráðherra í fréttatilkynningu þess efnis. Þar segir að breytingarnar muni ekki hafa áhrif á þá sem nú gegna embættum út skipunartíma þeirra. Enginn gegnir nú embætti vararíkissaksóknara eftir að Helgi Magnús Gunnarsson lét af embættinu á dögunum eftir langan aðdraganda. Kolbrún Benediktsdóttir er varahéraðssaksóknari í leyfi vegna tímabundinna starfa við Eurojust. „Í ljósi reynslunnar“ Í samráðsgátt segir að í ljósi reynslunnar og með hliðsjón af markmiðum ríkisstjórnarinnar um einföldun stjórnsýslu og hagræðingar leggi dómsmálaráðherra til að skipunartími vararíkissaksóknara og varahéraðssaksóknara verði fimm ár, í stað ótímabundinnar skipunar. Ásamt því að skipa í embætti vararíkissaksóknara og varahéraðssaksóknara sé ráðherra heimilt samkvæmt lögum að skipa í embætti aðstoðarríkislögreglustjóra og aðstoðarlögreglustjóra á höfuðborgarsvæðinu og Suðurnesjum til fimm ára. Lagt sé til að ábyrgð á þeim skipunum sem hér um ræðir, það er í embætti vararíkissaksóknara, varahéraðssaksóknara, aðstoðarríkislögreglustjóra og aðstoðarlögreglustjóra, verði færð frá ráðherra til forstöðumanna viðkomandi embætta. Það myndi hafa í för með sér að ríkissaksóknara yrði heimilt að skipa vararíkissaksóknara við embættið og með sama hætti yrði héraðssaksóknara heimilt að skipa varahéraðssaksóknara við sitt embætti. Áfram yrði heimilt að skipa vararíkislögreglustjóra og aðstoðarlögreglustjóra hjá embætti lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu og Suðurnesjum, en sú skipun yrði á forræði viðkomandi lögreglustjóra í stað ráðherra ef breytingarnar ná fram að ganga. Ábyrgð forstöðumanna skýr „Það er gríðarlega mikilvægt að bæði ákæruvaldið og lögreglan njóti trúverðugleika og trausts almennings. Nýleg reynsla sýnir nauðsyn breytinga hérna, það er algjörlega hafið yfir vafa. Með þessum breytingum verður ábyrgð forstöðumanna skýr en um leið tökum góð skref í átt að skilvirkari og einfaldari stjórnsýslu,“ er haft eftir dómsmálaráðherra. Áformin má nálgast í Samráðsgátt stjórnvalda og frestur til umsagnar er til og með 22. september næstkomandi. Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Rekstur hins opinbera Viðreisn Mál Helga Magnúsar Gunnarssonar Lögreglan Mest lesið Rændur fyrir utan Costco um hábjartan dag Innlent Kúgaðist og öskurgrét yfir lýsingum sonarins Innlent „Þetta er búið að ræna okkur innri ró“ Innlent Lögreglan vill ná tali af þessu fólki Innlent Reiði meðal lögreglumanna Innlent Handtóku menn á tvítugsaldri vegna stórfelldrar fölsunar rafrænna skilríkja Innlent Verður líklega mikið eftir af snjó og klaka Veður Fagnar komu Dags um borð í evrubátinn Innlent Seðlabankinn rýmkar lánþegaskilyrði Innlent Ástandið verði gjörbreytt í fyrramálið Innlent Fleiri fréttir Rændur fyrir utan Costco um hábjartan dag Handtóku menn á tvítugsaldri vegna stórfelldrar fölsunar rafrænna skilríkja „Þetta er búið að ræna okkur innri ró“ Reiði meðal lögreglumanna Lögreglan vill ná tali af þessu fólki Lögreglustjóri situr sem fastast og spáin gerir krökkunum grikk Vonast til að geta bjargað föstum hnúfubak í fyrramálið Fagnar komu Dags um borð í evrubátinn Nær öllu innanlandsflugi aflýst Kúgaðist og öskurgrét yfir lýsingum sonarins Seðlabankinn rýmkar lánþegaskilyrði Mannekla hafi mikil áhrif á fangaverði Ástandið verði gjörbreytt í fyrramálið Íhugar ekki stöðu sína Þau sóttu um stöðu forstöðumanns Stafrænnar heilsu Hefði aldrei giskað á uppsagnir á hennar deild Svarar ekki beinum orðum hvort Sigríður Björk njóti trausts Langt í frá að málinu sé lokið Mest ánægja starfsfólks í sveitarfélögum á Suðurlandi Strætó enn á eftir áætlun en opnun hringvegarins í vinnslu Innanlandsflugi aflýst vegna veðurs Ríkislögreglustjóra sagt að endurskoða reksturinn og allt á floti í hlákunni Farþegagjald ólögmætt og höfnin skuldar tugi milljóna Bein útsending: Langvinn einkenni Covid Segja ríkislögreglustjóra þurfa að taka til hjá sér Telur að of mikil saltnotkun geri moksturinn enn erfiðari Hringvegurinn opinn á ný Ökumaður stöðvaður með snjófargan á framrúðunni „Því miður er verklagið þannig“ Opnun Brákarborgar frestað enn á ný Sjá meira
„Ég tel að æviskipanir eigi ekki lengur rétt á sér nema örfá mjög mikilvæg embætti. Slík forréttindi eiga að heyra fortíðinni til. Við þurfum að færa stjórnsýsluna nær nútímanum og nær því sem er skynsamlegt,“ er haft eftir Þorbjörgu Sigríði Gunnlaugsdóttur dómsmálaráðherra í fréttatilkynningu þess efnis. Þar segir að breytingarnar muni ekki hafa áhrif á þá sem nú gegna embættum út skipunartíma þeirra. Enginn gegnir nú embætti vararíkissaksóknara eftir að Helgi Magnús Gunnarsson lét af embættinu á dögunum eftir langan aðdraganda. Kolbrún Benediktsdóttir er varahéraðssaksóknari í leyfi vegna tímabundinna starfa við Eurojust. „Í ljósi reynslunnar“ Í samráðsgátt segir að í ljósi reynslunnar og með hliðsjón af markmiðum ríkisstjórnarinnar um einföldun stjórnsýslu og hagræðingar leggi dómsmálaráðherra til að skipunartími vararíkissaksóknara og varahéraðssaksóknara verði fimm ár, í stað ótímabundinnar skipunar. Ásamt því að skipa í embætti vararíkissaksóknara og varahéraðssaksóknara sé ráðherra heimilt samkvæmt lögum að skipa í embætti aðstoðarríkislögreglustjóra og aðstoðarlögreglustjóra á höfuðborgarsvæðinu og Suðurnesjum til fimm ára. Lagt sé til að ábyrgð á þeim skipunum sem hér um ræðir, það er í embætti vararíkissaksóknara, varahéraðssaksóknara, aðstoðarríkislögreglustjóra og aðstoðarlögreglustjóra, verði færð frá ráðherra til forstöðumanna viðkomandi embætta. Það myndi hafa í för með sér að ríkissaksóknara yrði heimilt að skipa vararíkissaksóknara við embættið og með sama hætti yrði héraðssaksóknara heimilt að skipa varahéraðssaksóknara við sitt embætti. Áfram yrði heimilt að skipa vararíkislögreglustjóra og aðstoðarlögreglustjóra hjá embætti lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu og Suðurnesjum, en sú skipun yrði á forræði viðkomandi lögreglustjóra í stað ráðherra ef breytingarnar ná fram að ganga. Ábyrgð forstöðumanna skýr „Það er gríðarlega mikilvægt að bæði ákæruvaldið og lögreglan njóti trúverðugleika og trausts almennings. Nýleg reynsla sýnir nauðsyn breytinga hérna, það er algjörlega hafið yfir vafa. Með þessum breytingum verður ábyrgð forstöðumanna skýr en um leið tökum góð skref í átt að skilvirkari og einfaldari stjórnsýslu,“ er haft eftir dómsmálaráðherra. Áformin má nálgast í Samráðsgátt stjórnvalda og frestur til umsagnar er til og með 22. september næstkomandi.
Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Rekstur hins opinbera Viðreisn Mál Helga Magnúsar Gunnarssonar Lögreglan Mest lesið Rændur fyrir utan Costco um hábjartan dag Innlent Kúgaðist og öskurgrét yfir lýsingum sonarins Innlent „Þetta er búið að ræna okkur innri ró“ Innlent Lögreglan vill ná tali af þessu fólki Innlent Reiði meðal lögreglumanna Innlent Handtóku menn á tvítugsaldri vegna stórfelldrar fölsunar rafrænna skilríkja Innlent Verður líklega mikið eftir af snjó og klaka Veður Fagnar komu Dags um borð í evrubátinn Innlent Seðlabankinn rýmkar lánþegaskilyrði Innlent Ástandið verði gjörbreytt í fyrramálið Innlent Fleiri fréttir Rændur fyrir utan Costco um hábjartan dag Handtóku menn á tvítugsaldri vegna stórfelldrar fölsunar rafrænna skilríkja „Þetta er búið að ræna okkur innri ró“ Reiði meðal lögreglumanna Lögreglan vill ná tali af þessu fólki Lögreglustjóri situr sem fastast og spáin gerir krökkunum grikk Vonast til að geta bjargað föstum hnúfubak í fyrramálið Fagnar komu Dags um borð í evrubátinn Nær öllu innanlandsflugi aflýst Kúgaðist og öskurgrét yfir lýsingum sonarins Seðlabankinn rýmkar lánþegaskilyrði Mannekla hafi mikil áhrif á fangaverði Ástandið verði gjörbreytt í fyrramálið Íhugar ekki stöðu sína Þau sóttu um stöðu forstöðumanns Stafrænnar heilsu Hefði aldrei giskað á uppsagnir á hennar deild Svarar ekki beinum orðum hvort Sigríður Björk njóti trausts Langt í frá að málinu sé lokið Mest ánægja starfsfólks í sveitarfélögum á Suðurlandi Strætó enn á eftir áætlun en opnun hringvegarins í vinnslu Innanlandsflugi aflýst vegna veðurs Ríkislögreglustjóra sagt að endurskoða reksturinn og allt á floti í hlákunni Farþegagjald ólögmætt og höfnin skuldar tugi milljóna Bein útsending: Langvinn einkenni Covid Segja ríkislögreglustjóra þurfa að taka til hjá sér Telur að of mikil saltnotkun geri moksturinn enn erfiðari Hringvegurinn opinn á ný Ökumaður stöðvaður með snjófargan á framrúðunni „Því miður er verklagið þannig“ Opnun Brákarborgar frestað enn á ný Sjá meira