Evrópa sein með nýtt loftslagsmarkmið vegna óeiningar Kjartan Kjartansson skrifar 17. september 2025 09:33 Tveir æðstu stjórnendur loftslagsmála hjá Evrópusambandinu, Wopke Hoekstra (t.v.) og Teresa Ribera (f.m.) á vikulegum fundi framkvæmdastjórnar sambandsins í Brussel í morgun. Vísir/EPA Óeining á meðal aðildarríkja Evrópusambandsins þýðir að það nær ekki að skila uppfærðu markmiði um samdrátt í losun gróðurhúsalofttegunda á tilsettum tíma fyrir lok mánaðarins. Ríkin eru ekki sammála um hversu metnaðarfullt markmiðið eigi að vera. Aðildarríki Parísarsamkomulagsins eiga að uppfæra losunarmarkmið sín til tíu ára á fimm ára fresti. Frestur til þess átti að vera fram í febrúar en fjöldi ríkja, þar á meðal Ísland, fékk frest út þennan mánuð. Nú stefnir í að Evrópusambandinu takist ekki að skila uppfærðu markmiði til ársins 2035 á tilsettum tíma. Ástæðan er sú að aðildarríki þess hafa ekki komið sér saman um markmiðið og hvernig það eigi að nást, að sögn dagblaðsins Politico. Ríkin 27 þurfa að samþykkja markmiðið samhljóða. Í stað formlega markmiðsins stefna Danir, sem fara með formennsku í ráðherraráði ESB þessa stundina, að því að umhverfisráðherrar ríkjanna samþykki viljayfirlýsingu til Sameinuðu þjóðanna. Í drögum anda að henni yrði lagður til 66,3 til 72,5 prósent samdráttur í losun gróðurhúsalofttegunda fyrir árið 2035, borið saman við losun árið 1990. Upphaflega stefni sambandið á að hærri talan yrði nýja markmiðið sem skilað yrði inn. Hafa skamman tíma til að ná samkomulagi Danir halda því fram að nýtt formlegt markmið verði tilbúið fyrir loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í Brasilíu í byrjun nóvember. Afar skammur tími er þó til stefnu fyrir Evrópuríkin að koma sér saman um það. Leiðtogar Evrópusambandsríkja ætla að koma saman 23. október áður en nýtt losunarmarkmið fyrir árið 2040 verður samþykkt. Þá verða aðeins tvær vikur í að loftslagsráðstefnan hefjist. Framkvæmdastjórn ESB hefur þegar í reynd útvatnað metnað álfunnar til næstu fimmtán ára því ríkin fá nú í fyrsta skipti að útvista losunarmarkmiðum sínum til ríkja utan álfunnar með kaupum á kolefniseiningum. Þannig þyrftu ríkin ekki að ná öllum samdrættinum í losun innan eigin landamæra heldur gætu þau greitt fyrir loftslagsaðgerðir utan þeirra og talið þær fram í eigin losunarbókhaldi. Vísindaráð ESB sjálfs hefur harðlega gagnrýnt þessi áform. Ísland hefur átt í samstarfi við Evrópusambandið og Noreg um losunarmarkmiðin og skilað inn sameiginlegu markmiði þeirra til Parísarsamkomulagsins. Nýlega kom í ljós að íslenskum stjórnvöldum var ekki heimilt að gera markmið ESB að sínu og að þau þyrftu að skila inn sínu eigin framlagi. Umhverfisráðherra kynnti í síðustu viku áform um að senda inn markmið um 50 til 55 prósent samdrátt í losun fyrir árið 2035. Evrópusambandið Loftslagsmál Loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna (COP) Mest lesið Harpa Elín Haraldsdóttir er látin Innlent Lögreglan innsiglaði Flóka Innlent Snúin staða Sönnu og sameiginlegt framboð virðist ekki í kortunum Innlent Ítrekar hótanir sínar og hvetur íbúa til að kjósa Cuomo Erlent Ölvaður en ekki barnaníðingur Innlent „Lífsgæðin mín hafa verið tekin aftur í burtu frá mér“ Innlent Dick Cheney, einn arkítekta Íraksstríðsins, er látinn Erlent Líklegast að Reykjavíkurleiðin taki breytingum eftir umsagnir Innlent Tveir reyndir lögreglumenn ákærðir fyrir brot í starfi Innlent Ætlar ekki að láta „óða“ Demókrata kúga sig Erlent Fleiri fréttir Dick Cheney, einn arkítekta Íraksstríðsins, er látinn Með meðvitund fastur í rústunum en lést á leið á sjúkrahús Hyggjast banna klám sem sýnir kyrkingar Ítrekar hótanir sínar og hvetur íbúa til að kjósa Cuomo Ætlar ekki að láta „óða“ Demókrata kúga sig Ódæðin í Súdan mögulega glæpir gegn mannkyninu Handtekin fyrir að leka myndbandi af misþyrmingu á fanga Myndar stjórn með fjarhægriflokkum Miðaldaturn í Róm hrundi að hluta Áfengisneysla „Evrópumeistara í unglingadrykkju“ dregst saman Bandarískir erindrekar hótuðu evrópskum kollegum sínum Konur í Afganistan óttist raunverulega að heimurinn gleymi þeim Mamdani mælist með gott forskot degi fyrir kosningar Að minnsta kosti 20 látnir eftir stóran skjálfta í Afganistan Segir Bandaríkin ekki geta ráðist inn Konur í Afganistan óttist raunverulega að heimurinn gleymi þeim Annar hinna handteknu látinn laus: „Drepið mig, drepið mig, drepið mig“ Andrew sviptur síðustu hernaðartigninni Fjórir útskrifaðir af spítala en tveir enn í lífshættu Drónaumferð við herstöð í Belgíu Allt í loft upp í Færeyjum vegna Suðureyjarganga Níu í lífshættu eftir stunguárásina Margir sagðir særðir eftir árás í Cambridge-skíri Segir hernum að undirbúa árás á Nígeríu Stúlka fannst á lífi í kassa í órafjarlægð frá heimili sínu Kona ákærð fyrir ránið í Louvre Demókratar vilja yfirheyra Andrew Enn staðráðin í að lenda geimförum á tunglinu með Starship Gera sex hundruð gervihnetti fyrir „Gullhvelfinguna“ Sagður hafa skipað hernum að gera árásir í Venesúela Sjá meira
Aðildarríki Parísarsamkomulagsins eiga að uppfæra losunarmarkmið sín til tíu ára á fimm ára fresti. Frestur til þess átti að vera fram í febrúar en fjöldi ríkja, þar á meðal Ísland, fékk frest út þennan mánuð. Nú stefnir í að Evrópusambandinu takist ekki að skila uppfærðu markmiði til ársins 2035 á tilsettum tíma. Ástæðan er sú að aðildarríki þess hafa ekki komið sér saman um markmiðið og hvernig það eigi að nást, að sögn dagblaðsins Politico. Ríkin 27 þurfa að samþykkja markmiðið samhljóða. Í stað formlega markmiðsins stefna Danir, sem fara með formennsku í ráðherraráði ESB þessa stundina, að því að umhverfisráðherrar ríkjanna samþykki viljayfirlýsingu til Sameinuðu þjóðanna. Í drögum anda að henni yrði lagður til 66,3 til 72,5 prósent samdráttur í losun gróðurhúsalofttegunda fyrir árið 2035, borið saman við losun árið 1990. Upphaflega stefni sambandið á að hærri talan yrði nýja markmiðið sem skilað yrði inn. Hafa skamman tíma til að ná samkomulagi Danir halda því fram að nýtt formlegt markmið verði tilbúið fyrir loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í Brasilíu í byrjun nóvember. Afar skammur tími er þó til stefnu fyrir Evrópuríkin að koma sér saman um það. Leiðtogar Evrópusambandsríkja ætla að koma saman 23. október áður en nýtt losunarmarkmið fyrir árið 2040 verður samþykkt. Þá verða aðeins tvær vikur í að loftslagsráðstefnan hefjist. Framkvæmdastjórn ESB hefur þegar í reynd útvatnað metnað álfunnar til næstu fimmtán ára því ríkin fá nú í fyrsta skipti að útvista losunarmarkmiðum sínum til ríkja utan álfunnar með kaupum á kolefniseiningum. Þannig þyrftu ríkin ekki að ná öllum samdrættinum í losun innan eigin landamæra heldur gætu þau greitt fyrir loftslagsaðgerðir utan þeirra og talið þær fram í eigin losunarbókhaldi. Vísindaráð ESB sjálfs hefur harðlega gagnrýnt þessi áform. Ísland hefur átt í samstarfi við Evrópusambandið og Noreg um losunarmarkmiðin og skilað inn sameiginlegu markmiði þeirra til Parísarsamkomulagsins. Nýlega kom í ljós að íslenskum stjórnvöldum var ekki heimilt að gera markmið ESB að sínu og að þau þyrftu að skila inn sínu eigin framlagi. Umhverfisráðherra kynnti í síðustu viku áform um að senda inn markmið um 50 til 55 prósent samdrátt í losun fyrir árið 2035.
Evrópusambandið Loftslagsmál Loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna (COP) Mest lesið Harpa Elín Haraldsdóttir er látin Innlent Lögreglan innsiglaði Flóka Innlent Snúin staða Sönnu og sameiginlegt framboð virðist ekki í kortunum Innlent Ítrekar hótanir sínar og hvetur íbúa til að kjósa Cuomo Erlent Ölvaður en ekki barnaníðingur Innlent „Lífsgæðin mín hafa verið tekin aftur í burtu frá mér“ Innlent Dick Cheney, einn arkítekta Íraksstríðsins, er látinn Erlent Líklegast að Reykjavíkurleiðin taki breytingum eftir umsagnir Innlent Tveir reyndir lögreglumenn ákærðir fyrir brot í starfi Innlent Ætlar ekki að láta „óða“ Demókrata kúga sig Erlent Fleiri fréttir Dick Cheney, einn arkítekta Íraksstríðsins, er látinn Með meðvitund fastur í rústunum en lést á leið á sjúkrahús Hyggjast banna klám sem sýnir kyrkingar Ítrekar hótanir sínar og hvetur íbúa til að kjósa Cuomo Ætlar ekki að láta „óða“ Demókrata kúga sig Ódæðin í Súdan mögulega glæpir gegn mannkyninu Handtekin fyrir að leka myndbandi af misþyrmingu á fanga Myndar stjórn með fjarhægriflokkum Miðaldaturn í Róm hrundi að hluta Áfengisneysla „Evrópumeistara í unglingadrykkju“ dregst saman Bandarískir erindrekar hótuðu evrópskum kollegum sínum Konur í Afganistan óttist raunverulega að heimurinn gleymi þeim Mamdani mælist með gott forskot degi fyrir kosningar Að minnsta kosti 20 látnir eftir stóran skjálfta í Afganistan Segir Bandaríkin ekki geta ráðist inn Konur í Afganistan óttist raunverulega að heimurinn gleymi þeim Annar hinna handteknu látinn laus: „Drepið mig, drepið mig, drepið mig“ Andrew sviptur síðustu hernaðartigninni Fjórir útskrifaðir af spítala en tveir enn í lífshættu Drónaumferð við herstöð í Belgíu Allt í loft upp í Færeyjum vegna Suðureyjarganga Níu í lífshættu eftir stunguárásina Margir sagðir særðir eftir árás í Cambridge-skíri Segir hernum að undirbúa árás á Nígeríu Stúlka fannst á lífi í kassa í órafjarlægð frá heimili sínu Kona ákærð fyrir ránið í Louvre Demókratar vilja yfirheyra Andrew Enn staðráðin í að lenda geimförum á tunglinu með Starship Gera sex hundruð gervihnetti fyrir „Gullhvelfinguna“ Sagður hafa skipað hernum að gera árásir í Venesúela Sjá meira