Hollywood drepur Elektru Þórarinn Þórarinsson skrifar 11. febrúar 2005 00:01 Myndasögur hafa verið einn ferskasti angi afþreyingarmenningarinnar undanfarin ár og þeir sem tengja myndasögur aðeins við ofurhetjur, Súperman, Batman og fleiri jaxla sem hafa verið við lýði áratugum saman eru að missa af alvöru bókmenntagrein þar sem öllum straumum og stefnum ægir saman þannig að jafnvel ofurhetjurnar sjálfar hafa tekið miklum breytingum á pappírnum þegar ferskir höfundar hafa unnið þær út úr tilvistarkreppu eftir kaldastríðsáranna. Þegar myndasögubransinn fór á flug á seinni hluta síðustu aldar var nánast allur sköpunarkraftur horfin úr bíóverksmiðjunum í Hollywood þannig að þegar bíómógúlarnir kveiktu á því hversu mikið eðal efni leyndist í myndasögunum byrjuðu þeir að veita blekhetjunum yfir á filmur í áður óþekktum mæli með ansi misjöfnum árangri.Kóngulóarmaðurinn stendur upp úrSpider-Man myndirnar tvær eru sjálfsagt besta dæmið um það hversu vel er hægt laga myndasögur að kvikmyndaforminu þegar viðfangsefnið er nálgast með tilhlíðilegri virðingu. Harðir aðdáendur Kóngulóarmannsins eru upp til hópa afar sáttir við meðferðina sem hetjan þeirra fær hjá leikstjóranum Sam Raimi og þeir sem lítið þekkja til kappans heillast einnig og það sem er mest um vert þá vekja þessar myndir áhuga þeirra sem ekki hafa lesið myndasögurnar um Köngulóarmanninn þannig að nýir lesendur hópast í bókabúðir og á bókasöfn og sökkva sér ofan í frumtextann. Þessi vel heppnaða aðlögun er þó því miður undantekning frekar en regla. Nýleg mynd um The Hulk var býsna vel heppnuð en náði ekki almennri hylli og fyrir utan Spider-Man eru það helst X-Men sem hafa átt erindi sem erfiði á hvíta tjaldinu. Það eru hins vegar hverfandi líkur á því að myndirnar um Daredevil og nú síðast glæný mynd um fyrrum kærustuna hans, Elektru, muni laða nýja lesendur að frábærum, og í raun, sígildum myndasögum Franks Millers um þessa elskendur sem munu ekki fá að njótast. Myndirnar eru leiðinlegar, illa skrifaðar og gerðar af svo litlum skilningi á eðli persónanna að þessar skemmtilegustu og margbrotnustu myndasöguhetjur síðustu áratuga falla marflatar.Alan Moore óheppinn Myndasöguhöfundurinn Alan Moore hefur verið einkar óheppinn í samskiptum sínum við Hollywood en hann á að baki snilldarverkin From Hell og The League of Extraordianry Gentlemen sem bæði urðu að átakanlega vonum myndum. Tilfelli The League er sérstaklega átakanlegt en sala á bókunum hrapaði eftir að kvikmyndin floppaði og Moore sér varla ástæðu til að leika sér frekar með þennan frábæra félagsskap. Það skal því engan undra að það fari hrollur um unnendur góðra myndasagna þegar fréttir berast af áformum um að kvikmynda sígildar myndasögur. Nokkrar nýjar myndasögumyndir eru væntanlegar á næstunni. Þar ber fyrst að nefna Sin City eftir áðurnefndan Frank Miller. Myndin byggir á hráum sögum í anda harðsoðnu reyfarahefðarinnar og allt bendir til þess að yfirfærsla þeirra á tjaldið muni heppnast, enda hefur Miller sjálfur tekið virkan þátt í framleiðslunni. Þá eru ofurhetjurnar í Fantastic Four væntanlegar og Keanu Reeves lætur bráðum sjá sig sem Hellblazerinn Constantine. Constantine er mögnuð persóna, ljóshærður Breti sem keðjureykir og rífur kjaft. Það liggur auðvitað í augum uppi að Reeves er ekki rétti maðurinn í hlutverkið og jafnvel þótt myndin verði góð getur hún varla orðið alvöru Hellblazer mynd.Akkiles og Daredevil í sömu gröf Hollywood hefur aldrei munað mikið um að endurskrifa mannkynssöguna eða rústa sígildum bókmenntaverkum þannig að .að kipptu sér fáir upp við afbökunina á Illionskviðu sem birtist í Troy ekki alls fyrir löngu en þar spókaði Brad Pitt sig, mjög ósannfærandi, í hlutverki Akkilesar. Myndasögu unnendur hafa ekki jafn mikla reynslu af skemmdarverkum kvikmyndaverksmiðjunnar og þeir sem hafa aðrar fagurbókmenntir í hávegum en rétt eins og manni getur ekki verið sama um það að sumir muni aldrei kynnast kviðum Hómers öðruvísi en í kvikmyndinni Troy sárnar manni líka að þeir sem sjá Daredevil og Elektru í bíó án þess að lesa bækurnar fari á mis við snilldina sem þar er á ferðinni. Það er því nauðsynlegt að brýna það fyrir þeim sem sjá myndasögubíómyndir að kynna sér frummyndirnar. Best er auðvitað að byrja strax að lesa og þekkja efnið áður en það kemur útvatnað í bíó. thorarinn@frettabladid.is Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Í brennidepli Þórarinn Þórarinsson Mest lesið Friðum Eyjafjörð Jana Salóme Ingibjargar Jósepsdóttir Skoðun Mun gervigreind skapa stafræna stéttaskiptingu á Íslandi? Björgmundur Guðmundsson Skoðun Langar þig að vera sjóklár? Steinunn Ása Þorvaldsdóttir,Jakob Frímann Þorsteinsson Skoðun Það skiptir máli hvernig gervigreind er notuð í kennslu Hjörvar Ingi Haraldsson Skoðun Við fögnum en gleymum ekki Sandra B. Franks Skoðun Sóknaráætlanir landshlutanna – lykillinn að sterkara Íslandi Páll Snævar Brynjarsson,Sigríður Ó. Kristjánsdóttir,Sveinbjörg Rut Pétursdóttir,Albertína Friðbjörg Elíasdóttir,Bryndís Fiona Ford,Ingunn Jónsdóttir,Berglind Kristinsdóttir,Páll Björgvin Guðmundsson Skoðun Eflum samstöðuna á kvennaári – Stöndum vörð um mannréttindi Kristín Ástgeirsdóttir Skoðun Aukin neysla á ávöxtum og grænmeti í kjölfar nýrra ráðlegginga um mataræði Jóhanna Eyrún Torfadóttir,Hólmfríður Þorgeirsdóttir Skoðun Ríkisstjórnarflokkarnir fylgja Landsvirkjun – gegn Þjórsárverum Svandís Svavarsdóttir,Álfheiður Ingadóttir Skoðun Hvorki „allt lokað“ né „allt opið“ Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Skoðun Skoðun Nú hefst samræmt próf í stærðfræði Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Rangfærslur Viðskiptaráðs Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sanngirni í Kópavogsmódelinu Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórnarflokkarnir fylgja Landsvirkjun – gegn Þjórsárverum Svandís Svavarsdóttir,Álfheiður Ingadóttir skrifar Skoðun Breytt viðhorf og aukin ábyrgð samfélagsins Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun Upplýsingar um mataræði barna og unglinga á landsvísu eru of gamlar – það er óásættanlegt Birna Þórisdóttir,Sigurbjörg Bjarnadóttir,Inga Þórsdóttir skrifar Skoðun Hvaða orka? Birgir Sverrisson skrifar Skoðun Það skiptir máli hvernig gervigreind er notuð í kennslu Hjörvar Ingi Haraldsson skrifar Skoðun Friðum Eyjafjörð Jana Salóme Ingibjargar Jósepsdóttir skrifar Skoðun Sóknaráætlanir landshlutanna – lykillinn að sterkara Íslandi Páll Snævar Brynjarsson,Sigríður Ó. Kristjánsdóttir,Sveinbjörg Rut Pétursdóttir,Albertína Friðbjörg Elíasdóttir,Bryndís Fiona Ford,Ingunn Jónsdóttir,Berglind Kristinsdóttir,Páll Björgvin Guðmundsson skrifar Skoðun Eflum samstöðuna á kvennaári – Stöndum vörð um mannréttindi Kristín Ástgeirsdóttir skrifar Skoðun Langar þig að vera sjóklár? Steinunn Ása Þorvaldsdóttir,Jakob Frímann Þorsteinsson skrifar Skoðun Við fögnum en gleymum ekki Sandra B. Franks skrifar Skoðun Mun gervigreind skapa stafræna stéttaskiptingu á Íslandi? Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Hvorki „allt lokað“ né „allt opið“ Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Aukin neysla á ávöxtum og grænmeti í kjölfar nýrra ráðlegginga um mataræði Jóhanna Eyrún Torfadóttir,Hólmfríður Þorgeirsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti og ábyrg fjármálastjórn- skynsamleg nálgun á bætt kjör bótaþega almannatrygginga Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaða í grímulausri sérhagsmunagæzlu Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Að breyta leiknum Hera Grímsdóttir,Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Framtíðarsýn er ekki afsökun fyrir óraunhæfa stefnu Ásta Björg Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Sjófólksdagurinn Sighvatur Björgvinsson skrifar Skoðun Harmakvein kórs útgerðarmanna Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Hvað liggur í þessum ólgusjó? Ástþór Ólafsson skrifar Skoðun Bull og rugl frá Bugl Ásdís Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Kosningaloforð? Sjónarhorn leikskólakennara Anna Lydía Helgadóttir skrifar Skoðun Gaslýsing Guðlaugs Þórs Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Staðreyndir um Þristinn Gunnfaxa Tómas Dagur Helgason skrifar Skoðun Einföldun stjórnsýslu sem snerist upp í andhverfu sína Pétur Halldórsson skrifar Skoðun Hugræn atferlismeðferð á netinu Inga Hrefna Jónsdóttir skrifar Skoðun Er lýðræði bannað ef Sjálfstæðisflokkurinn er ekki í ríkisstjórn? Þórður Snær Júlíusson skrifar Sjá meira
Myndasögur hafa verið einn ferskasti angi afþreyingarmenningarinnar undanfarin ár og þeir sem tengja myndasögur aðeins við ofurhetjur, Súperman, Batman og fleiri jaxla sem hafa verið við lýði áratugum saman eru að missa af alvöru bókmenntagrein þar sem öllum straumum og stefnum ægir saman þannig að jafnvel ofurhetjurnar sjálfar hafa tekið miklum breytingum á pappírnum þegar ferskir höfundar hafa unnið þær út úr tilvistarkreppu eftir kaldastríðsáranna. Þegar myndasögubransinn fór á flug á seinni hluta síðustu aldar var nánast allur sköpunarkraftur horfin úr bíóverksmiðjunum í Hollywood þannig að þegar bíómógúlarnir kveiktu á því hversu mikið eðal efni leyndist í myndasögunum byrjuðu þeir að veita blekhetjunum yfir á filmur í áður óþekktum mæli með ansi misjöfnum árangri.Kóngulóarmaðurinn stendur upp úrSpider-Man myndirnar tvær eru sjálfsagt besta dæmið um það hversu vel er hægt laga myndasögur að kvikmyndaforminu þegar viðfangsefnið er nálgast með tilhlíðilegri virðingu. Harðir aðdáendur Kóngulóarmannsins eru upp til hópa afar sáttir við meðferðina sem hetjan þeirra fær hjá leikstjóranum Sam Raimi og þeir sem lítið þekkja til kappans heillast einnig og það sem er mest um vert þá vekja þessar myndir áhuga þeirra sem ekki hafa lesið myndasögurnar um Köngulóarmanninn þannig að nýir lesendur hópast í bókabúðir og á bókasöfn og sökkva sér ofan í frumtextann. Þessi vel heppnaða aðlögun er þó því miður undantekning frekar en regla. Nýleg mynd um The Hulk var býsna vel heppnuð en náði ekki almennri hylli og fyrir utan Spider-Man eru það helst X-Men sem hafa átt erindi sem erfiði á hvíta tjaldinu. Það eru hins vegar hverfandi líkur á því að myndirnar um Daredevil og nú síðast glæný mynd um fyrrum kærustuna hans, Elektru, muni laða nýja lesendur að frábærum, og í raun, sígildum myndasögum Franks Millers um þessa elskendur sem munu ekki fá að njótast. Myndirnar eru leiðinlegar, illa skrifaðar og gerðar af svo litlum skilningi á eðli persónanna að þessar skemmtilegustu og margbrotnustu myndasöguhetjur síðustu áratuga falla marflatar.Alan Moore óheppinn Myndasöguhöfundurinn Alan Moore hefur verið einkar óheppinn í samskiptum sínum við Hollywood en hann á að baki snilldarverkin From Hell og The League of Extraordianry Gentlemen sem bæði urðu að átakanlega vonum myndum. Tilfelli The League er sérstaklega átakanlegt en sala á bókunum hrapaði eftir að kvikmyndin floppaði og Moore sér varla ástæðu til að leika sér frekar með þennan frábæra félagsskap. Það skal því engan undra að það fari hrollur um unnendur góðra myndasagna þegar fréttir berast af áformum um að kvikmynda sígildar myndasögur. Nokkrar nýjar myndasögumyndir eru væntanlegar á næstunni. Þar ber fyrst að nefna Sin City eftir áðurnefndan Frank Miller. Myndin byggir á hráum sögum í anda harðsoðnu reyfarahefðarinnar og allt bendir til þess að yfirfærsla þeirra á tjaldið muni heppnast, enda hefur Miller sjálfur tekið virkan þátt í framleiðslunni. Þá eru ofurhetjurnar í Fantastic Four væntanlegar og Keanu Reeves lætur bráðum sjá sig sem Hellblazerinn Constantine. Constantine er mögnuð persóna, ljóshærður Breti sem keðjureykir og rífur kjaft. Það liggur auðvitað í augum uppi að Reeves er ekki rétti maðurinn í hlutverkið og jafnvel þótt myndin verði góð getur hún varla orðið alvöru Hellblazer mynd.Akkiles og Daredevil í sömu gröf Hollywood hefur aldrei munað mikið um að endurskrifa mannkynssöguna eða rústa sígildum bókmenntaverkum þannig að .að kipptu sér fáir upp við afbökunina á Illionskviðu sem birtist í Troy ekki alls fyrir löngu en þar spókaði Brad Pitt sig, mjög ósannfærandi, í hlutverki Akkilesar. Myndasögu unnendur hafa ekki jafn mikla reynslu af skemmdarverkum kvikmyndaverksmiðjunnar og þeir sem hafa aðrar fagurbókmenntir í hávegum en rétt eins og manni getur ekki verið sama um það að sumir muni aldrei kynnast kviðum Hómers öðruvísi en í kvikmyndinni Troy sárnar manni líka að þeir sem sjá Daredevil og Elektru í bíó án þess að lesa bækurnar fari á mis við snilldina sem þar er á ferðinni. Það er því nauðsynlegt að brýna það fyrir þeim sem sjá myndasögubíómyndir að kynna sér frummyndirnar. Best er auðvitað að byrja strax að lesa og þekkja efnið áður en það kemur útvatnað í bíó. thorarinn@frettabladid.is
Sóknaráætlanir landshlutanna – lykillinn að sterkara Íslandi Páll Snævar Brynjarsson,Sigríður Ó. Kristjánsdóttir,Sveinbjörg Rut Pétursdóttir,Albertína Friðbjörg Elíasdóttir,Bryndís Fiona Ford,Ingunn Jónsdóttir,Berglind Kristinsdóttir,Páll Björgvin Guðmundsson Skoðun
Aukin neysla á ávöxtum og grænmeti í kjölfar nýrra ráðlegginga um mataræði Jóhanna Eyrún Torfadóttir,Hólmfríður Þorgeirsdóttir Skoðun
Ríkisstjórnarflokkarnir fylgja Landsvirkjun – gegn Þjórsárverum Svandís Svavarsdóttir,Álfheiður Ingadóttir Skoðun
Skoðun Ríkisstjórnarflokkarnir fylgja Landsvirkjun – gegn Þjórsárverum Svandís Svavarsdóttir,Álfheiður Ingadóttir skrifar
Skoðun Upplýsingar um mataræði barna og unglinga á landsvísu eru of gamlar – það er óásættanlegt Birna Þórisdóttir,Sigurbjörg Bjarnadóttir,Inga Þórsdóttir skrifar
Skoðun Sóknaráætlanir landshlutanna – lykillinn að sterkara Íslandi Páll Snævar Brynjarsson,Sigríður Ó. Kristjánsdóttir,Sveinbjörg Rut Pétursdóttir,Albertína Friðbjörg Elíasdóttir,Bryndís Fiona Ford,Ingunn Jónsdóttir,Berglind Kristinsdóttir,Páll Björgvin Guðmundsson skrifar
Skoðun Aukin neysla á ávöxtum og grænmeti í kjölfar nýrra ráðlegginga um mataræði Jóhanna Eyrún Torfadóttir,Hólmfríður Þorgeirsdóttir skrifar
Skoðun Réttlæti og ábyrg fjármálastjórn- skynsamleg nálgun á bætt kjör bótaþega almannatrygginga Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Er lýðræði bannað ef Sjálfstæðisflokkurinn er ekki í ríkisstjórn? Þórður Snær Júlíusson skrifar
Sóknaráætlanir landshlutanna – lykillinn að sterkara Íslandi Páll Snævar Brynjarsson,Sigríður Ó. Kristjánsdóttir,Sveinbjörg Rut Pétursdóttir,Albertína Friðbjörg Elíasdóttir,Bryndís Fiona Ford,Ingunn Jónsdóttir,Berglind Kristinsdóttir,Páll Björgvin Guðmundsson Skoðun
Aukin neysla á ávöxtum og grænmeti í kjölfar nýrra ráðlegginga um mataræði Jóhanna Eyrún Torfadóttir,Hólmfríður Þorgeirsdóttir Skoðun
Ríkisstjórnarflokkarnir fylgja Landsvirkjun – gegn Þjórsárverum Svandís Svavarsdóttir,Álfheiður Ingadóttir Skoðun