Erlent

Wagner yfir­gefur Malí í skugga mikilla á­rása

Samúel Karl Ólason skrifar
Rússneskir málaliðar í Malí.
Rússneskir málaliðar í Malí. AP/Franski herinn

Leiðtogar rússneska málaliðahópsins Wagner group lýstu því yfir í gær að þeir ætluðu að yfirgefa Malí, eftir að hafa verið þar í vel á fjórða ár. Þar hafa málaliðarnir aðstoðað her Malí, sem hefur boðið hnekki gegn uppreisnar- og vígamönnu. Rússar munu áfram vera með viðveru í landinu í gegnum málaliðahópinn Africa Corps, sem stýrt er af leyniþjónustu Rússneska hersins (GRU).

Sagt var frá þessum vendingum á síðu Wagner á Telegram í gær. Þar var því haldið fram að hópurinn hefði hjálpað her Malí að ná tökum á öllum héraðshöfuðborgum landsins, sigrað uppreisnar- og vígamenn og fellt leiðtoga þeirra.

Málaliðarnir hafa verið sakaðir um umfangsmikil ódæði í Malí, þar sem uppreisnar- og vígamenn hafa gert umfangsmiklar árásir sífellt lengra inn í landið á undanförnum árum.

Sjá einnig: „Ég sá dauðann alls staðar“

Á dögunum bárust fregnir af því að vígamenn Jama‘at Nusrat al-Islam wal-Muslimin (JNIM), hryðjuverkahóps sem tengist al-Qaeda, hafi unnið stóran sigur á her Malí og hópi rússneskra málaliða þegar þeir réðust á herstöð í miðju Malí.

Sjá einnig: Hermenn og rússneskir málaliðar tóku hundruð af lífi í Malí

Myndbönd sem hafa verið í dreifingu á netinu sýna fjölda líka hermanna og þar á meðal hvítra manna sem sagðir eru vera rússneskir málaliðar. Óljóst er hvort þeir hafi tilheyrt Wagner eða Africa Corps.

Árásir JNIM og annarra hópa eru tíðar í Malí. Nú á fimmtudaginn lýstu talsmenn JNIM því yfir að þeir hefðu tekið herstöð og varðstöð tiltölulega skammt frá Bamako, höfuðborg landsins.

Hryðjuverkamenn sem tengjast Íslamska ríkinu (IS-S) eru einnig virkir í Malí, eins og JNIM, en báðir hópar eru virkir víða um Sahelsvæðið. Í Malí berjast einnig Túaregar sem barist hafa um árabil fyrir eigin ríki í eyðimörkinni í norðurhluta landsins. Þessi hópur kallast FLA.

Sjá einnig: Túaregar björguðu spænskum manni úr klóm Íslamska ríkisins

Uppreisnar og vígahópar þessir hafa sótt fram í Malí.

Í yfirlýsingu sem send var út á fimmtudaginn, samkvæmt frétt Reuters, heita leiðtogar hers Malí að bregðast við þessari fjölgun árása með gagnárás.

Vígahópar hafa lengi haldið til á Sahelsvæðinu svokallaða en þar er átt við þurrt svæði suður af Sahara-eyðimörkinni sem nær yfir þvera Afríku. Þar hafa þeir um árabil hagnast á óskráðum gullnámum, auk þess sem hóparnir skattleggja íbúa á yfirráðasvæðum sínum og fjármagna sig með ránum.

Hóparnir fjármagna sig einnig með smygli á fíkniefnum og fólki, svo eitthvað sé nefnt.

Africa Corps tekur Wagner yfir

GRU og Africa Corps hafa á undanförnum árum, síðan auðjöfurinn Jevgení Prigósjín, sem átti Wagner, dó þegar sprenging varð um borð í flugvél hans skammt frá Moskvu, unnið að því að taka yfir Wagner og starfsemi málaliðahópsins. Þegar hann dó hafði auðjöfurinn ferðast til Moskvu til að reyna að halda stjórn á veldi sínu og málaliðahópnum eftir misheppnaða uppreisn hans gegn Pútín sumarið 2023.

Sjá einnig: Barist um Wagner-veldið

Yfirtaka þessi dróst hvað mest á langinn í Malí en rússneskir málaliðahópar, og þá helst Africa Corps, eru virkir víða í Afríku. Má nefna ríki eins og Malí, Búrkína Fasó, Mið-Afríkulýðveldið, Súdan og Mósambík.

Wagner-liðar eru enn virkir í Mið-Afríkulýðveldinu, þó Africa Corps hafi tekið yfir stóran hluta starfseminnar þar, og er það talið síðasta ríki Afríku þar sem þeir eru virkir.

Sjá einnig: Hægri hönd Pútíns skipu­lagði dauða Prígósjíns

Sérfræðingar hafa sagt að varnarmálaráðuneyti Rússlands hafi átt í viðræðum við herforingjastjórn Malí um að Africa Corps tæki við samningum Wagner þar og á sama tíma hafa málaliðar Wagner verið hvattir til að ganga til liðs við Africa Corps.

AP fréttaveitan hefur eftir bandarískum embættismönnum að talið sé að um tvö þúsund rússneskir málaliðar séu í Malí. Óljóst sé hversu margir þeirra tilheyri Wagner og hversu margir tilheyri Africa Corps.

Breyttar áherslur

Málaliðar Wagner fóru fyrst til Malí í lok árs 2021, eftir að frönskum hermönnum var gert að yfirgefa landið í kjölfar tveggja mismunand valdarána hermanna. Núverandi herforingjastjórn Malí hefur þó aldrei viðurkennt formlega viðveru málaliðanna í landinu.

AP hefur eftir sérfræðingi að hvernig þetta var tilkynnti gæti bent til þess að deilur hafi komið upp milli málaliðanna og hersins og sömuleiðis feli brottförin í sér breytingu á viðveru Rússa í Malí.

Africa Corps leggi minni áherslu á að berjast með heimamönnum og leggi þess í stað meiri áherslu á þjálfun, búnað og varnir. Það sást ef til vill á nýlegri hergagnasendingu frá Rússlandi til Malí, sem sérfræðingar segja frábrugðna fyrri sendingum.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×