Sýknaður af öllum ákærum vegna „blóðuga sunnudagsins“ Kjartan Kjartansson skrifar 23. október 2025 14:31 Ættingjar og stuðningsmenn fórnarlamba breska hersins á blóðuga sunnudeginum héldu á myndum af þeim fyrir utan dómshúsið í Belfast í dag. AP/Peter Morrison Dómstóll í Belfast á Norður-Írlandi sýknaði í dag breskan fyrrverandi fallhlífarhermann af öllum ákærum um morð og tilraun til manndráps á svonefndum blóðuga sunnudegi fyrir rúmri hálfri höld. Stjórnmálamenn hvetja Norðuríra til stillingar eftir niðurstöðuna. Hermaðurinn, sem hefur aðeins verið nefndur hermaður F til þess að tryggja öryggi hans, var ákærður fyrir að myrða tvo og reyna að myrða þrjá til viðbótar þegar breskir hermenn skutu á mótmælendur í borginni Derry/Londonderry sunnudaginn 30. janúar árið 1972. Þrettán óvopnaðir mótmælendur voru skotnir til bana og fimmtán særðir til viðbótar. Fjöldamorðið hefur verið kennt við blóðuga sunnudag og er mannskæðasti einstaki atburðurinn í ófriðnum (e. troubles) svonefnda á Norður-Írlandi sem geisaði á milli írskra þjóernissinna og sambandssinna í um þrjátíu ár á seinni hluta tuttugustu aldar. Opinber rannsókn, sem lauk árið 2010, leiddi í ljós að hermönnunum hefði ekki staðið nein raunveruleg ógn af mótmælendunum. Mótmælendurnir voru skotnir í hluta Derry þar sem kaþólskir Írar voru í meirihluta. Hermaður F er sá eini sem hefur verið sóttur til saka fyrir ódæðið. Misstu allan aga en ekki hægt að byggja á framburði annarra hermanna Dómarinn sem kvað upp dóminn í dag sagði ljóst að hermaðurinn ákærði og fleiri hefðu misst algeran heraga þegar þeir skutu á mótmælendurna. „Að skjóta óvopnaða óbreytta borgara á flótta undan þeim í bakið á götum breskrar borgar. Þeir ábyrgu ættu að skammast sín,“ sagði dómarinn. Hins vegar byggði ákæran á hendur honum aðeins á framburði tveggja annarra hermanna sem erfitt væri að leggja til grundvallar í málinu, að sögn AP-fréttastofunnar. Annara hermannanna er látinn en hinn neitaði að bera vitni af ótta við að bendla sjálfan sig við glæpinn. Bróðir annars þeirra sem hermaður F var ákærður fyrir að drepa sagðist ekki bera kala til dómarans eftir að niðurstaðan varð ljós. „Sökin liggur alfarið hjá breska ríkinu,“ sagði Mickey McKinney við fréttamenn. Aðstandandi eins þeirra sem var skotinn á blóðuga sunnudeginum grætur eftir að hermaður F var sýknaður.AP/Peter Morrison Viðbrögð norðurírskra stjórnmálamanna voru eftir hefðbundnum átakalínum. Michelle O'Neill, fyrsti ráðherra Norður-Írlands úr röðum írska þjóðernisflokksins Sinn Fein, sagði dóminn „atlögu að réttlætinu“. Leiðtogi DUP, flokks sambandssinna, sagði heilbrigða skynsemi hafa orðið ofan á. Breska varnarmálaráðuneytið, sem greiddi fyrir málsvörn uppgjafarhermannsins, sagðist í yfirlýsingu eftir að dómur var genginn að það væri staðráðið í að finna leið áfram veginn þar sem tekið væri tillit til bæði fortíðarinnar og þeirra sem þjónuðu Bretlandi á erfiðum tíma í sögu Norður-Írlands. Norður-Írland Bretland Erlend sakamál Dómsmál Mest lesið Þingmenn bannaðir á krám vegna skattahækkana Erlent Vopnahlé Trumps hélt í nokkrar klukkustundir Erlent Stuðningsyfirlýsing Össurar eins og koss dauðans Innlent Skilur að starfsfólk hafi ekki viljað afgreiða manneskju með hakakross Innlent Óttast að fólk sleppi að kaupa lyf vegna minni greiðsluþátttöku Innlent Þau fái heiðurslaun listamanna Innlent Föngum sleppt og viðskiptaþvingunum aflétt Erlent „Ég fæddist inn í pólitískan líkama“ Innlent Píratar vilja ganga til viðræðna um sameiginlegt framboð Innlent Flúði lögregluna en reyndist allsgáð Innlent Fleiri fréttir Rannsókn á meintri gagnaöflun um Giuffre felld niður Þingmenn bannaðir á krám vegna skattahækkana Föngum sleppt og viðskiptaþvingunum aflétt Vopnahlé Trumps hélt í nokkrar klukkustundir Witkoff fundar með Selenskí ESB frystir rússneskar eignir ótímabundið Trump, Clinton, Gates og fleiri á nýjum Epstein-myndum Selenskí í Kúpíansk, sem Pútín sagðist hafa hernumið Segir Trump að skipta sér ekki af evrópsku lýðræði Stefna á að taka fleiri skip frá Venesúela Evrópa þurfi að vera búin undir aðra stórstyrjöld Meintur morðingi Kirk mætti fyrir dómara í gær Takmarkar getu ríkjanna til að setja gervigreindinni skorður Bandaríkjamenn vilji koma á fríverslunarsvæði í Donbas Sagður tilbúinn að yfirgefa Venesúela með friðhelgi Hóta að koma fram við Belga eins og Ungverja „Arkitektar gervigreindar“ manneskja ársins hjá Time Fallhlífin flæktist í stélið 900 sviptir ökuleyfinu fyrir að hjóla undir áhrifum áfengis Geta fengið sex milljónir í bætur frá danska ríkinu Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Óvinafögnuður Trumps og Pútíns Missti af afhendingunni en er komin heil á húfi til Osló Þingið ítrekar stuðning Bandaríkjanna við Evrópu Bandaríkjamenn leggja hald á olíuflutningaskip undan ströndum Venesúela Heimila nú birtingu gagna úr rannsókn á Epstein Telur það landráð að skrifa um heilsu sína Sætir líflátshótunum og nær ekki að veita friðarverðlaununum viðtöku Vilja skoða samfélagsmiðla íslenskra ferðamanna Fyrirskipa notkun Times New Roman í stað Calibri Selenskí segist reiðubúinn til að boða til kosninga Sjá meira
Hermaðurinn, sem hefur aðeins verið nefndur hermaður F til þess að tryggja öryggi hans, var ákærður fyrir að myrða tvo og reyna að myrða þrjá til viðbótar þegar breskir hermenn skutu á mótmælendur í borginni Derry/Londonderry sunnudaginn 30. janúar árið 1972. Þrettán óvopnaðir mótmælendur voru skotnir til bana og fimmtán særðir til viðbótar. Fjöldamorðið hefur verið kennt við blóðuga sunnudag og er mannskæðasti einstaki atburðurinn í ófriðnum (e. troubles) svonefnda á Norður-Írlandi sem geisaði á milli írskra þjóernissinna og sambandssinna í um þrjátíu ár á seinni hluta tuttugustu aldar. Opinber rannsókn, sem lauk árið 2010, leiddi í ljós að hermönnunum hefði ekki staðið nein raunveruleg ógn af mótmælendunum. Mótmælendurnir voru skotnir í hluta Derry þar sem kaþólskir Írar voru í meirihluta. Hermaður F er sá eini sem hefur verið sóttur til saka fyrir ódæðið. Misstu allan aga en ekki hægt að byggja á framburði annarra hermanna Dómarinn sem kvað upp dóminn í dag sagði ljóst að hermaðurinn ákærði og fleiri hefðu misst algeran heraga þegar þeir skutu á mótmælendurna. „Að skjóta óvopnaða óbreytta borgara á flótta undan þeim í bakið á götum breskrar borgar. Þeir ábyrgu ættu að skammast sín,“ sagði dómarinn. Hins vegar byggði ákæran á hendur honum aðeins á framburði tveggja annarra hermanna sem erfitt væri að leggja til grundvallar í málinu, að sögn AP-fréttastofunnar. Annara hermannanna er látinn en hinn neitaði að bera vitni af ótta við að bendla sjálfan sig við glæpinn. Bróðir annars þeirra sem hermaður F var ákærður fyrir að drepa sagðist ekki bera kala til dómarans eftir að niðurstaðan varð ljós. „Sökin liggur alfarið hjá breska ríkinu,“ sagði Mickey McKinney við fréttamenn. Aðstandandi eins þeirra sem var skotinn á blóðuga sunnudeginum grætur eftir að hermaður F var sýknaður.AP/Peter Morrison Viðbrögð norðurírskra stjórnmálamanna voru eftir hefðbundnum átakalínum. Michelle O'Neill, fyrsti ráðherra Norður-Írlands úr röðum írska þjóðernisflokksins Sinn Fein, sagði dóminn „atlögu að réttlætinu“. Leiðtogi DUP, flokks sambandssinna, sagði heilbrigða skynsemi hafa orðið ofan á. Breska varnarmálaráðuneytið, sem greiddi fyrir málsvörn uppgjafarhermannsins, sagðist í yfirlýsingu eftir að dómur var genginn að það væri staðráðið í að finna leið áfram veginn þar sem tekið væri tillit til bæði fortíðarinnar og þeirra sem þjónuðu Bretlandi á erfiðum tíma í sögu Norður-Írlands.
Norður-Írland Bretland Erlend sakamál Dómsmál Mest lesið Þingmenn bannaðir á krám vegna skattahækkana Erlent Vopnahlé Trumps hélt í nokkrar klukkustundir Erlent Stuðningsyfirlýsing Össurar eins og koss dauðans Innlent Skilur að starfsfólk hafi ekki viljað afgreiða manneskju með hakakross Innlent Óttast að fólk sleppi að kaupa lyf vegna minni greiðsluþátttöku Innlent Þau fái heiðurslaun listamanna Innlent Föngum sleppt og viðskiptaþvingunum aflétt Erlent „Ég fæddist inn í pólitískan líkama“ Innlent Píratar vilja ganga til viðræðna um sameiginlegt framboð Innlent Flúði lögregluna en reyndist allsgáð Innlent Fleiri fréttir Rannsókn á meintri gagnaöflun um Giuffre felld niður Þingmenn bannaðir á krám vegna skattahækkana Föngum sleppt og viðskiptaþvingunum aflétt Vopnahlé Trumps hélt í nokkrar klukkustundir Witkoff fundar með Selenskí ESB frystir rússneskar eignir ótímabundið Trump, Clinton, Gates og fleiri á nýjum Epstein-myndum Selenskí í Kúpíansk, sem Pútín sagðist hafa hernumið Segir Trump að skipta sér ekki af evrópsku lýðræði Stefna á að taka fleiri skip frá Venesúela Evrópa þurfi að vera búin undir aðra stórstyrjöld Meintur morðingi Kirk mætti fyrir dómara í gær Takmarkar getu ríkjanna til að setja gervigreindinni skorður Bandaríkjamenn vilji koma á fríverslunarsvæði í Donbas Sagður tilbúinn að yfirgefa Venesúela með friðhelgi Hóta að koma fram við Belga eins og Ungverja „Arkitektar gervigreindar“ manneskja ársins hjá Time Fallhlífin flæktist í stélið 900 sviptir ökuleyfinu fyrir að hjóla undir áhrifum áfengis Geta fengið sex milljónir í bætur frá danska ríkinu Rýnt í stöðuna í Úkraínu: Óvinafögnuður Trumps og Pútíns Missti af afhendingunni en er komin heil á húfi til Osló Þingið ítrekar stuðning Bandaríkjanna við Evrópu Bandaríkjamenn leggja hald á olíuflutningaskip undan ströndum Venesúela Heimila nú birtingu gagna úr rannsókn á Epstein Telur það landráð að skrifa um heilsu sína Sætir líflátshótunum og nær ekki að veita friðarverðlaununum viðtöku Vilja skoða samfélagsmiðla íslenskra ferðamanna Fyrirskipa notkun Times New Roman í stað Calibri Selenskí segist reiðubúinn til að boða til kosninga Sjá meira