Starfsmenn stefna Hval í samvinnu við fyrirtækið Smári Jökull Jónsson skrifar 10. desember 2025 12:00 Bátar Hvals við bryggju í Reykjavík. Vísir/Vilhelm Starfsmenn Hvals hf. hafa stefnt fyrirtækinu vegna tapaðra launa í kjölfar ákvörðunar fyrrum matvælaráðherra að banna hvalveiðar sumarið 2023. Stefna starfsmannanna er í samvinnu við fyrirtækið sjálft. Sex starfsmenn Hvals sem urðu fyrir tekjutapi eru á bakvið stefnuna en hún verður tekin fyrir í Héraðsdómi Vesturlands í dag. Gerð er krafa vegna tapaðra launa í kjölfar hvalveiðibanns sem þáverandi matvælaráðherra Svandís Svavarsdóttir setti á sumarið 2023, daginn áður en veiðar áttu að hefjast. Hvalur hf. kvartaði til umboðsmanns Alþingis sem sagði ákvörðun Svandísar ekki í samræmi við lög. „Það lá alveg fyrir þegar matvælaráðherra þáverandi blés þessa vertíð af með fimm mínútna fyrirvara þegar menn voru að mæta til vinnu að verið var að hafa mikla tekjumöguleika af fólki,“ sagði Vilhjálmur Birgisson formaður Verkalýðsfélags Akraness í viðtali í hádegisfréttum Bylgjunnar. Unnið í sátt við fyrirtækið „Þetta eru svona prófmál sem við erum að fara með og höfum unnið í sátt við fyrirtækið að fara þessa leið. Þó ég geri mér algjörlega grein fyrir því að ábyrgðin liggur algjörlega hjá stjórnvöldum á þeim tíma.“ Að fara þá leið að stefna Hval segir hann skynsamlegri þar sem ráðningarsamband starfsmanna var við fyrirtækið. „Ég skal alveg fúslega viðurkenna það að ég hefði svo sannarlega viljað stefna bara ríkinu. En þetta varð niðurstaðan að fara þessa leið. Ef við vinnum málið þá mun það náttúrulega valda því að Hvalur mun gera enn frekari og stærri kröfu á hendur ríkinu.“ Gæti verið fordæmisgefandi fyrir aðra starfsmenn Vilhjálmur segir kröfuna gerða út frá útreikningum hvað hvalveiðivertíðin hefði gefið miðað við meðaltal vertíða á undan. „Sumir voru að vinna áfram hjá Hval en bara í dagvinnu. Þá tökum við vertíðina eins og hún hefur verið árin á undan út frá stöðnum vöktum að meðaltali og drögum síðan þau laun frá sem starfsmennirnir höfðu.“ Tjón hvers starfsmanns nemur milljónum að sögn Vilhjálms og getur haft áhrif á mun fleiri en þá sex sem sækja málið. „Prófmálið líka gengur út á það að Hvalur í raun og veru ábyrgist að ef að þessi mál vinnast þá munu þau hafa fordæmisgildi gagnvart öðrum starfsmönnum. Þetta voru upp undir 200 starfsmenn sem hefðu verið á vertíðinni. Það verður þá fordæmisgefandi fyrir þá sem sannarlega voru búnir að ráða sig þegar vertíðin átti að hefjast.“ Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur (2017-2024) Hvalveiðar Vinnumarkaður Mest lesið Tíu drepnir í skotárás á gyðingahátíð Erlent Tvinn-rafmagnsflugvél sem lækka á fargjöldin Erlent Skýrsla ráðherra svari ekki mikilvægum spurningum um brúun bilsins Innlent Skilur að starfsfólk hafi ekki viljað afgreiða manneskju með hakakross Innlent Tólf látnir í hryðjuverkaárásinni í Ástralíu Erlent Tveir látnir eftir skotárás í háskóla Erlent Tveir fluttir á spítala vegna umferðarslyss í Biskupstungum Innlent Grunaðir um að skipuleggja hryðjuverk á jólamarkaði Erlent Dyraverðir handteknir vegna líkamsárásar Innlent „Ég fæddist inn í pólitískan líkama“ Innlent Fleiri fréttir Ástandið á bráðamóttökunni sýni viðkæmni kerfisins Segir Kristrúnu verja „lögbrot“ samráðherra síns Hryðjuverkaárás í Ástralíu og ástand í heilbrigðiskerfinu Sanna segir frá nýju framboði Dyraverðir handteknir vegna líkamsárásar Skýrsla ráðherra svari ekki mikilvægum spurningum um brúun bilsins Aðstæður bágbornar á spítalanum til að mæta svo miklu álagi Tveir fluttir á spítala vegna umferðarslyss í Biskupstungum Bjarnveig Birta og Stein Olav sigurvegarar forprófkjörs „Ég fæddist inn í pólitískan líkama“ Eldur í íbúð við Snorrabraut Skilur að starfsfólk hafi ekki viljað afgreiða manneskju með hakakross Sjúklingar ekki lengur í bílageymslu bráðamóttökunnar Sameiningu Dalabyggðar og Húnaþings vestra hafnað Píratar vilja ganga til viðræðna um sameiginlegt framboð Mikilvægt að geyma stafræn gögn innan lögsögunnar Bæjarskrifstofur fluttar: „Þetta húsnæði er barn síns tíma“ Óttast að fólk sleppi að kaupa lyf vegna minni greiðsluþátttöku Munu reyna að fá nýju virkjunarleyfi hnekkt Vara fólk við póstum og skilaboðum frá Grundarheimilunum Vara við póstum frá Grund og „jafnréttisþreyta“ Stuðningsyfirlýsing Össurar eins og koss dauðans Fjárlög, skattar og skipti á dánarbúum á laugardagsþingi Þau fái heiðurslaun listamanna Flúði lögregluna en reyndist allsgáð Mikilvægt að geyma stafræn gögn innan lögsögunnar Beitir sér ekki fyrir sveigjanlegri tilhögun fæðingarorlofs Afrituðu viðkvæmar heilsufarsupplýsingar úr kerfinu Kallar eftir samtali: Ekki spurning hvort heldur hvenær næsta slys verður Vill að allt verði gert til að ná bróður hans úr sprungunni Sjá meira
Sex starfsmenn Hvals sem urðu fyrir tekjutapi eru á bakvið stefnuna en hún verður tekin fyrir í Héraðsdómi Vesturlands í dag. Gerð er krafa vegna tapaðra launa í kjölfar hvalveiðibanns sem þáverandi matvælaráðherra Svandís Svavarsdóttir setti á sumarið 2023, daginn áður en veiðar áttu að hefjast. Hvalur hf. kvartaði til umboðsmanns Alþingis sem sagði ákvörðun Svandísar ekki í samræmi við lög. „Það lá alveg fyrir þegar matvælaráðherra þáverandi blés þessa vertíð af með fimm mínútna fyrirvara þegar menn voru að mæta til vinnu að verið var að hafa mikla tekjumöguleika af fólki,“ sagði Vilhjálmur Birgisson formaður Verkalýðsfélags Akraness í viðtali í hádegisfréttum Bylgjunnar. Unnið í sátt við fyrirtækið „Þetta eru svona prófmál sem við erum að fara með og höfum unnið í sátt við fyrirtækið að fara þessa leið. Þó ég geri mér algjörlega grein fyrir því að ábyrgðin liggur algjörlega hjá stjórnvöldum á þeim tíma.“ Að fara þá leið að stefna Hval segir hann skynsamlegri þar sem ráðningarsamband starfsmanna var við fyrirtækið. „Ég skal alveg fúslega viðurkenna það að ég hefði svo sannarlega viljað stefna bara ríkinu. En þetta varð niðurstaðan að fara þessa leið. Ef við vinnum málið þá mun það náttúrulega valda því að Hvalur mun gera enn frekari og stærri kröfu á hendur ríkinu.“ Gæti verið fordæmisgefandi fyrir aðra starfsmenn Vilhjálmur segir kröfuna gerða út frá útreikningum hvað hvalveiðivertíðin hefði gefið miðað við meðaltal vertíða á undan. „Sumir voru að vinna áfram hjá Hval en bara í dagvinnu. Þá tökum við vertíðina eins og hún hefur verið árin á undan út frá stöðnum vöktum að meðaltali og drögum síðan þau laun frá sem starfsmennirnir höfðu.“ Tjón hvers starfsmanns nemur milljónum að sögn Vilhjálms og getur haft áhrif á mun fleiri en þá sex sem sækja málið. „Prófmálið líka gengur út á það að Hvalur í raun og veru ábyrgist að ef að þessi mál vinnast þá munu þau hafa fordæmisgildi gagnvart öðrum starfsmönnum. Þetta voru upp undir 200 starfsmenn sem hefðu verið á vertíðinni. Það verður þá fordæmisgefandi fyrir þá sem sannarlega voru búnir að ráða sig þegar vertíðin átti að hefjast.“
Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur (2017-2024) Hvalveiðar Vinnumarkaður Mest lesið Tíu drepnir í skotárás á gyðingahátíð Erlent Tvinn-rafmagnsflugvél sem lækka á fargjöldin Erlent Skýrsla ráðherra svari ekki mikilvægum spurningum um brúun bilsins Innlent Skilur að starfsfólk hafi ekki viljað afgreiða manneskju með hakakross Innlent Tólf látnir í hryðjuverkaárásinni í Ástralíu Erlent Tveir látnir eftir skotárás í háskóla Erlent Tveir fluttir á spítala vegna umferðarslyss í Biskupstungum Innlent Grunaðir um að skipuleggja hryðjuverk á jólamarkaði Erlent Dyraverðir handteknir vegna líkamsárásar Innlent „Ég fæddist inn í pólitískan líkama“ Innlent Fleiri fréttir Ástandið á bráðamóttökunni sýni viðkæmni kerfisins Segir Kristrúnu verja „lögbrot“ samráðherra síns Hryðjuverkaárás í Ástralíu og ástand í heilbrigðiskerfinu Sanna segir frá nýju framboði Dyraverðir handteknir vegna líkamsárásar Skýrsla ráðherra svari ekki mikilvægum spurningum um brúun bilsins Aðstæður bágbornar á spítalanum til að mæta svo miklu álagi Tveir fluttir á spítala vegna umferðarslyss í Biskupstungum Bjarnveig Birta og Stein Olav sigurvegarar forprófkjörs „Ég fæddist inn í pólitískan líkama“ Eldur í íbúð við Snorrabraut Skilur að starfsfólk hafi ekki viljað afgreiða manneskju með hakakross Sjúklingar ekki lengur í bílageymslu bráðamóttökunnar Sameiningu Dalabyggðar og Húnaþings vestra hafnað Píratar vilja ganga til viðræðna um sameiginlegt framboð Mikilvægt að geyma stafræn gögn innan lögsögunnar Bæjarskrifstofur fluttar: „Þetta húsnæði er barn síns tíma“ Óttast að fólk sleppi að kaupa lyf vegna minni greiðsluþátttöku Munu reyna að fá nýju virkjunarleyfi hnekkt Vara fólk við póstum og skilaboðum frá Grundarheimilunum Vara við póstum frá Grund og „jafnréttisþreyta“ Stuðningsyfirlýsing Össurar eins og koss dauðans Fjárlög, skattar og skipti á dánarbúum á laugardagsþingi Þau fái heiðurslaun listamanna Flúði lögregluna en reyndist allsgáð Mikilvægt að geyma stafræn gögn innan lögsögunnar Beitir sér ekki fyrir sveigjanlegri tilhögun fæðingarorlofs Afrituðu viðkvæmar heilsufarsupplýsingar úr kerfinu Kallar eftir samtali: Ekki spurning hvort heldur hvenær næsta slys verður Vill að allt verði gert til að ná bróður hans úr sprungunni Sjá meira